Polska i Polacy w myśli narodowej demokracji na przełomie XIX i XX wieku. Jan Ludwik Popławski, Zygmunt Balicki, Roman Dmowski

Książka została poświęcona zagadnieniu absolutnie fundamentalnemu dla nurtu narodowej demokracji: poglądom polskiego obozu nacjonalistycznego na temat Polski i Polaków. Jest to pierwsze tego typu opracowanie na polskim rynku wydawniczym. Trzeba więc podkreślić, że rozprawa nie tylko, że podejmuje zagadnienie o wielkim znaczeniu badawczym, ale zarazem odwołuje się do trudnej, rzec można, z "najwyższej półki" metody badawczej; spojrzenia przez pryzmat syntezy historycznej, będącej jednocześnie koncepcją tożsamości politycznej Polaka. Zastosowanie rozróżnienia na syntezy "optymistyczne" i "pesymistyczne" w odniesieniu do myśli wczesnej narodowej demokracji otwiera ciekawą perspektywę badawczą i generuje zaskakujące wnioski. Uznaję przedstawiony przez autorkę materiał za niezwykle wartościowy naukowo, w znacznej mierze wręcz nowatorski. Zwłaszcza cały obszerny fragment II rozdziału, będący analizą pojęcia "ludu" u Popławskiego, z odniesieniem do "Ładowej pieczary" Kraszewskiego i na dodatek z koncepcją
"gminowładztwa" Lelewela w tle - to historia idei najwyższych lotów".