Podręcznik dla inkwizytorów

Misternie zbudowana relacja rozpoczyna się od pozornie błahych przeżyć i przemyśleń bohaterów, zeznających przed niewidocznym, współczesnym inkwizytorem. Postacie jąkają się, plączą i kłamią, obsesyjnie powtarzają poszczególne zdania, czasem wręcz szydzą z pytającego – lecz stopniowo, niczym z kawałków puzzle'a, z ich zeznań wyłania się przeraźliwa panorama nieludzkich mechanizmów dyktatury. Jej uosobieniem jest stary i gruby senhor Francisco, były wysoki funkcjonariusz rządowy, dożywający swych dni w domu opieki po „rewolucji kwiatów” 1974 r. W swoim czasie Francisco, cyniczny i bezwzględnie posłuszny „linii partyjnej”, nie wahał się poświęcić dla kariery swoich najbliższych: poczciwego, lecz bezwolnego syna João i nieślubnej córki Pauli. Jego ofiarą padał każdy, kto się z nim zetknął, zarówno skatowany przez tajniaków Cesar, jak i próżna, starzejąca się gospodyni Titina – system dotyka bowiem wszystkich, choć nie wszystkich w ten sam sposób. Kiedy z chwilą upadku reżimu Salazara wybuchają tłumione dotąd
emocje, rodzina Francisca się rozpada się, jednak on sam pozostaje dla swego otoczenia postacią mroczną i potężną. Tyranie, choć już bezzębne, rzucają długie cienie, mówi książka Antunesa, wielogłosowe studium wielu lat ucisku, przejmujące oskarżenie totalitaryzmu, lecz przede wszystkim wielkie dzieło literackie.