Piękne lata trzydzieste

Czy możliwe jest zbudowanie wolnego państwa przy jednoczesnym ograniczaniu demokracji – wolności sejmu, niezawisłości sądów? Czemu służyły twierdza brzeska i Bereza Kartuska? Czy hasła sanacji były realizowane, czy pozostały tylko hasłami?

Od chwili, gdy w maju 1926 roku pełnia władzy znalazła się w rękach Józefa Piłsudskiego, rozpoczął się proces podporządkowywania dyktaturze, czy jak inni wolą, systemowi autorytarnemu, instytucji państwowych i samorządowych. Powoli, lecz konsekwentnie. Latem 1930 roku Piłsudski uznał, że konieczne jest przyspieszenie. Powodem było zaniepokojenie kryzysem światowym, który dotarł do Polski, konsolidacja lewicy i centrum w postaci Centrolewu oraz przekonanie, że trzeba zdobyć większość w sejmie. Lata trzydzieste to czas, w którym obóz rządzący wypełnia własnymi treściami wydmuszki instytucji demokratycznych.

Owe przemiany to nie jedyny temat najnowszej książki Andrzeja Garlickiego, autor porusza także wątki obyczajowe – pojedynki, wystąpienia antysemickie na uczelniach. W tle wydarzeń pozostaje Piłsudski – marszałek, postać posągowa, ale niepozbawiona wad i słabości.