Ograniczone przywództwo. Studium empiryczne

Ograniczone przywództwo jest próbą naukowej analizy przywództwa na podstawie wywiadów przeprowadzonych przez autora z 29 wybitnymi osobami, znanymi z życia publicznego liderami politycznymi, gospodarczymi, społecznymi, artystycznymi, naukowymi i religijnymi.

Wnioski, do jakich dochodzi prof. Andrzej K. Koźmiński, są zaskakujące: lepiej radzą sobie liderzy, którzy napotykają więcej obiektywnych i subiektywnych ograniczeń oraz nieustannie muszą z nimi walczyć, by powiększać sferę własnej autonomii i podejmowania decyzji.

Droga lidera to nieustanne „wykuwanie stopni w lodowcu,” jak to określa jeden z rozmówców autora. Te stopnie to: pokonywanie braku wiedzy i fachowego przygotowania do rządzenia, radzenie sobie z konkurencją wewnętrzną i zewnętrzną, zarządzanie ludźmi, a nawet doskonalenie warsztatu aktorskiego, który w wielu wypadkach okazuje się pomocny. Wspólnie z rozmówcami autor poszukuje narzędzi, które pozwalają liderom sprawniej wspinać się na pokrytą lodowcem górę. I odnajduje w ich plecakach zarówno system wartości i etykę, jak i bezwzględność w dążeniu do celu. Spora miejsca zajmują rekwizyty teatralne, bo „bez teatru byłoby nijako”, jak mówi jeden z liderów. Im częściej ten ekwipunek będzie w użyciu, tym silniejszym liderem stanie się jego dysponent.

Przeprowadzone badanie pozwoliło autorowi na sformułowanie teorii „ograniczonego przywództwa”, bo – jak przyznaje – przywództwo absolutne, w czystej postaci nie istnieje. To pocieszająca konstatacja dla wszystkich, którzy pełni obaw, ale też determinacji, dopiero rozpoczęli wspinaczkę na szczyt.