Odkrycia skarbów wczesnośredniowiecznych z terenu Wielkopolski. Kontekst archeologiczny znalezisk

W publikacji zaprezentowano odmienny od dotychczasowych sposób podejścia do problematyki skarbów wczesnośredniowiecznych. W odróżnieniu od innych prac z tego zakresu, celem niniejszego opracowania nie było stworzenie inwentarza monet, a rekonstrukcja kontekstu archeologicznego depozytów, rozumianego jako ich kontekst kulturowy i środowiskowy. Wszechstronnej analizie poddano grupę 140 skarbów z terenu obecnego województwa wielkopolskiego, począwszy od pierwszych przypadkowych odkryć z połowy XIX w. Autorzy zweryfikowali informacje o poszczególnych odkryciach poprzez ponowną analizę danych zawartych w literaturze i w materiałach archiwalnych, uzupełnioną o wywiady terenowe, w tym informacje uzyskane bezpośrednio od odkrywców. Dzięki prowadzonym pracom zrekonstruowano kontekst archeologiczny wielu wielkopolskich skarbów wczesnośredniowiecznych. Wykazano, że depozyty tylko w niewielkim stopniu są związane bezpośrednio z osadami lub grodami. Lokowano je bowiem najczęściej poza strefą zamieszkałą, w pobliżu wody,
w górnych partiach stoków. Autorzy zwracają także po raz pierwszy uwagę na inne obiekty – paleniska, towarzyszące zakopanym skarbom. Wszystkie poczynione w pracy ustalenia stanowią lepszy niż dotąd punkt wyjścia do rozważań na temat przyczyn deponowania srebra w strefie bałtyckiej we wczesnym średniowieczu.

W publikacji dokonano kategoryzacji wczesnośredniowiecznych skarbów z Wielkopolski, dzieląc depozyty na kilka grup, wydzielonych ze względu na wiarygodność dotyczących ich informacji. Dzięki takiemu ujęciu dysponujemy dobrze zweryfikowaną podstawą źródłową do dalszych badań nad tą problematyką, możliwą do wykorzystania także przez badaczy reprezentujących inne nauki historyczne.

Autorzy - archeolodzy Małgorzata Andrałojć, Mirosław Andrałojć, Patrycja Silska oraz inżynier elektronik Piotr Szyngiera – wskazują w książce na wykształcanie się podstaw odrębnej problematyki badawczej, związanej z zastosowaniem badań elektromagnetycznych z użyciem detektora metalu, jako jednej z metod nieinwazyjnych badań powierzchni stanowisk archeologicznych.