Od Batohu do Żwańca. Wojna na Ukrainie, Podolu i o Mołdawię 1652-1653

W książce przedstawione zostały słabo opracowane przez polską historiografię zmagania wojenne w latach 1652-53 z udziałem wojsk polskich, litewskich, kozackich, tatarskich, siedmiogrodzkich, mołdawskich i wołoskich. Toczyły się one na rozległym obszarze Ukrainy, Podola, Rusi, Mołdawii i Wołoszczyzny, a ich stawką była przyszłość państwa kozackiego Bohdana Chmielnickiego. Nowe perspektywy dla jego rozwoju stworzyło doszczętne zniszczenie głównego zgrupowania wojsk polskich w bitwie pod Batohem (1-2 czerwca 1652) oraz małżeństwo Tymofieja Chmielnickiego z córką hospodara mołdawskiego. Później przyszły jednak niepowodzenia, a największym z nich była przegrana wojna o Mołdawię (kwiecień - październik 1653 r.). Na dodatek ludność Ukrainy zdziesiątkowała wielka zaraza.

Rzeczpospolita, mimo olbrzymiego wysiłku finansowego, stworzenia silnych armii polskiej i litewskiej (choć nie tak wielkich, jak wynikało to z uchwał sejmowych) oraz zawarcia układów sojuszniczych z władcami księstw naddunajskich, nie potrafiła wykorzystać okresu słabości przeciwnika.