Nieznane fakty z życia ks. Popiełuszki

Książkę pt. Tyś jest kapłanem na wzór..., przypominającą mało znaną wizytę ks. Jerzego Popiełuszki na Górnym Śląsku, będącą zarazem jednym z ostatnich jego publicznych wystąpień, wydał katowicki oddział Instytutu Pamięci Narodowej.

Ks. Jerzy Popiełuszko , duszpasterz ludzi pracy, 19 października 1984 roku został zamordowany przez funkcjonariuszy IV Departamentu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. W ubiegłym roku został ogłoszony błogosławionym Kościoła katolickiego.

Andrzej Sznajder , który zredagował tom, przypomina we wstępie pogląd wielu osób badających jego działalność, że nieliczne wizyty ks. Popiełuszki poza Warszawą, podczas których odprawiał msze święte i wygłaszał kazania, przypieczętowały jego los. Wychodził, bowiem w ten sposób poza jedno środowisko, które Służba Bezpieczeństwa miała, w jej mniemaniu, całkowicie rozpracowane, a podczas pobytu księdza w innych miejscach nie była w stanie go w pełni kontrolować.

Publikacja, której pełny tytuł brzmi Tyś jest kapłanem na wzór... Ks. Jerzy Popiełuszko w Bytomiu 8 X 1984 r., przypomina m.in. tekst homilii, którą kapłan wygłosił właśnie 8 października 1984 roku w bytomskim kościele pod wezwaniem Podwyższenia Krzyża Świętego. Po raz pierwszy publikowany jest też zapis nieformalnego spotkania po mszy świętej w Bytomiu - jego uczestnicy pytali ks. Popiełuszkę m.in. o "ładunki wybuchowe, znalezione rzekomo w jego mieszkaniu", o to, co sądzi o Ślązakach oraz jak Episkopat reaguje na działalność księdza. "Ekskomuniki nie rzucił" - odpowiedział ks. Popiełuszko .

Dr Łucja Marek z katowickiego IPN pisze o mszach świętych za ojczyznę z jego udziałem i reakcjach aparatu partyjno - państwowego, przytaczając fragmenty kluczowych homilii. Janusz Kotański - biograf i konsultant filmu o Księdzu Jerzym , porównuje język jego kazań z językiem komunistycznej nowomowy. Są też wspomnienia i relacje uczestników bytomskiego spotkania, a także meldunki sytuacyjne autorstwa funkcjonariuszy Służby Bezpieczeństwa i Wydziału do spraw Wyznań w Katowicach.

"Mimo upływu 26 lat wspomnienie o obecności Księdza Jerzego w Bytomiu jest wciąż żywe w sercach uczestników tamtego wydarzenia. Przez ćwierć wieku podejmowano tu wiele inicjatyw, aby tę pamięć utrwalić" - pisze we wstępie Andrzej Sznajder .

W kościele Podwyższenia Krzyża Świętego już w pierwszą rocznicę wizyty wmurowano tablicę pamiątkową. W lutym 1990 r. ówczesna Miejska Rada Narodowa w Bytomiu nazwała jedną z ulic w mieście imieniem charyzmatycznego kapłana. Dokładnie w 25. rocznicę wizyty ks. Popiełuszki w Bytomiu - 8 października 2009 r. - odsłonięto jego pomnik, ufundowany przez śląsko-dąbrowską Solidarność.

Mierzącą ok. 2,3 metra postać Popiełuszki wyrzeźbił kielecki artysta Grzegorz Łagowski. Pomnik przedstawia kapelana Solidarności w sutannie, prostym ornacie i z przewieszoną przez szyję stułą.