„Niemiecki Wschód”. Wyobrażenia – misja – dziedzictwo

Rzadko jednak był tym wszystkim jednocześnie; w różnych okresach inaczej rozkładały się akcenty i różne znaczenia wysuwały się na pierwszy plan. Na tym polega migotliwość tego pojęcia. Chociaż niemiecki Wschód stał się polskim Zachodem dopiero po 1945 roku, to obszar, którego dotyczył, w gruncie rzeczy zawsze budził spory. Rewersem szczególnego stosunku Niemców wobec Wschodu było obarczone negatywnymi konotacjami pojęcie „parcia na Wschód” (Drang nach Osten).

Jako utrwalony stereotyp charakteryzowało ono polską percepcję ekspansywności niemieckiego sąsiada.