Nauki mistrzów

Napisane wyrazistym językiem, z pasją argumentujące Nauki mistrzów same są mistrzowskim przedstawieniem niezwykłej godności i ogromnych niebezpieczeństw, którymi przesycony jest związek między prawdziwym nauczycielem i uczniem.

W dzisiejszych rozmowach na temat edukacji staramy się nie wspominać o "mistrzostwie", z którym nierozerwalnie wiąże się erotyzm. Tymczasem właśnie ściśle osobistym kontaktem między mistrzem i uczniem zajmuje się George Steiner w książce, w której zagłębia się w niezwykle skomplikowaną i subtelną grę władzy, zaufania i namiętności, nasycających pedagogikę w najgłębszym sensie tego słowa. Książka oparta na wykładach wygłoszonych przez Steinera w roku 2001 na Uniwersytecie Harvarda przywołuje słynne postaci: Sokratesa i Platona, Jezusa i uczniów, Wergiliusza i Dantego, Heloizę i Abelarda, Tycho Brahe i Johanna Keplera, Baal Szem Towa, mędrców konfucjańskich i buddyjskich, Edmunda Husserla i Martina Heideggera, Nadię Boulanger i Knuta Rockne’ego.

Kluczową rolę w kształtowaniu się europejskiej kultury zdaniem Steinera odegrali Sokrates i Jezus, charyzmatyczni nauczyciele, po których nie zostały ani teksty ani szkoły. W próbach uczniów, przejętych ich śmiercią, upatruje Steiner narodziny słownika, z którego korzystają wszystkie nasze refleksje etyczne, filozoficzne i teologiczne.