Największe bitwy w historii

Wielkie bitwy to punkty zwrotne dziejów. Dochodzi do nich w chwili i miejscu zderzenia kultur i ideologii. Pod Maratonem okazało się, że rodząca się cywilizacja grecka zdołała odeprzeć atak wschodniej potęgi. Nad Granikiem w roku 334 p.n.e. fortuna zdecydowanie odwróciła się od wielkiego azjatyckiego imperium. Można dostrzec w tych wydarzeniach początek zmagań między Wschodem a Zachodem, które trwają przez całą historię, aż do naszych dni.

Wszystkie wielkie bitwy opisane w tej książce miały kluczowe znaczenie w dziejach. Gdyby wynik którejkolwiek z nich był inny, świat wyglądałby inaczej. A przecież rezultat żadnej - z wyjątkiem może Iwo Jimy i Berlina - nie był z góry przesądzony. Także te dwa wymienione starcia stanowią znaczące fragmenty długotrwałych konfliktów, których rozstrzygnięcie mogłoby łatwo - i z katastrofalnymi następstwami - przybrać inną postać. Jakże chętnie zapominamy też, że żylibyśmy na innej Ziemi, gdyby nie zdarzył się "cud w Dunkierce".

Niektóre z przedstawionych bitew wygrali natchnieni wodzowie: Aleksander Wielki, Cezar, książę Marlborough, Wolfe, Napoleon, Nelson, Waszyngton, Grant i inni stali się sławni na wieki. Kiedy indziej zadecydowała technika. Pod Crécy i Azincourt zwyciężyli angielscy łucznicy - prostacy, zupełnie pozbawieni respektu wobec francuskich arystokratów; pod Yorktown nieokrzesani Amerykanie z niewielką pomocą Francuzów pobili najpotężniejszy naród świata.

Prawdziwym zwycięzcą zawsze jest zwykły żołnierz; jego odwaga, determinacja i poświęcenie zmieniają bieg historii. Pamiętajmy o tym.