Nagroda Nowych Książek dla prof. Cywińskiego

Prof. Bohdan Cywiński otrzymał doroczną nagrodę miesięcznika "Nowe Książki" za tom " Szańce kultur. Szkice z dziejów narodów Europy Wschodniej " - podaje Instytut Książki.

W nagrodzonych "Szkicach z dziejów narodów Europy Wschodniej" autor "zmierzył się z obszarem badań, którego zgłębianie zapewniłoby zajęcie pokaźnemu instytutowi naukowemu, i to na bardzo długo. Księga traktuje o zmieniających się relacjach między imperium rosyjskim w jego dojrzałej, potem schyłkowej fazie a tuzinem narodów ościennych. Relacjach w oczywisty sposób nierównoważnych. Mamy do czynienia z jednej strony ze stosowaniem rozmaitych strategii rusyfikacji, z drugiej zaś budowanymi na gruncie własnych kultur odpowiedziami: od przystosowania poprzez asymilację po sprzeciw, opór i zryw" (z rec. Wojciecha Stanisławskiego, "NK" nr 8/2013).

"Kultura i polityka to dwa pojęcia, które wywołują sprzeczne wrażenia. Ale jest takie dziwne zjawisko, że kultura bardzo chętnie podejmuje wątki polityczne, bo polityka dodaje ostrości, pieprzu, soli wypowiedzi kulturalnej. Jednocześnie kultura bojąc się polityki od niej nie ucieka. Natomiast polityka kulturę bardzo chce mieć pod swoją dominacją, chce posługiwać się kulturą. W związku z tym te dwa obszary życia społecznego, kultura i polityka we wszystkim epokach i obszarach jakoś się zacieśniają. W szczególny sposób tam, gdzie jakiś naród, społeczeństwo, jakiś etnos nie ma swoich instytucji politycznych, bo nie pozwolono mu ich się dorobić, lub je miał i stracił. Wtedy kultura ma szczególne zadania, ma zastąpić miejsca wypowiedzi politycznej, i to jest zjawisko, które warto badać ze względów intelektualnych" - mówił prof. Cywiński podczas wrześniowej promocji swojej książki w Warszawie.

Bohdan Cywiński (ur. 1939 w Milanówku), polonista, historyk, pisarz, działacz opozycyjny, studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim oraz filozofię chrześcijańską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Doktorat obronił z filozofii, a w 1995 habilitował się z historii. Wykładał na uniwersytetach w Polsce, Szwajcarii, na Ukrainie, Białorusi, Litwie i Łotwie. Szczególnie interesuje się problematyką tożsamości duchowej narodów Europy Środkowej i Wschodniej. Jest autorem takich książek, jak "Rodowody niepokornych" (1971), "Zatruta humanistyka" (1978), "...Potęgą jest i basta" (1981), "Ogniem próbowane", (1982), 1990), "Doświadczenia polskie" (1984), "Mój kawałek Europy" ( 1994), "Idzie o dobro wspólne..." (2005), "Baśń niepodległa, czyli w stronę politologii kultury" (2006).

Nagroda "Nowych Książek" została ustanowiona w pięćdziesiątą rocznicę istnienia pisma. Jej celem jest wyróżnianie książek polskich autorów - dzieł wzbogacających naszą kulturę o nowe i trwałe wartości, a w warunkach wolnorynkowych wymagających szczególnego docenienia.

Nagrodę przyznaje redakcja miesięcznika "Nowe Książki". Jury, złożone z redaktorów pisma, podejmuje decyzję, biorąc pod uwagę pierwsze wydania książek opublikowanych w roku kalendarzowym, którego dotyczy Nagroda oraz w grudniu roku poprzedniego. Pierwszym laureatem Nagrody w 2000 r. został Tadeusz Różewicz. W kolejnych latach wyróżniono m.in. Radosława Romaniuka, Krystynę Czerni, Janusza Deglera, Jerzego Jedlickiego, Ryszarda Kapuścińskiego, Urszulę Kozioł, Kazimierza Orłosia, Barbarę Skargę.

Książka "Szańce kultur. Szkice z dziejów narodów Europy Wschodniej" prof. Bohdana Cywińskiego ukazała się nakładem wydawnictwa "Trio" i Centrum Europejskiego Natolin.