Mutyzm wybiórczy. Trzy spojrzenia

Wstęp Codziennie wymieniamy szereg informacji i nie zastanawia nas, w jaki sposób się ze sobą komunikujemy. Wydaje nam się to bowiem oczywiste. Porozumiewanie się stanowi swoisty układ interakcji, który zachodzi między dwiema postaciami ze świata ludzi bądź zwierząt. Każda forma współdziałania opiera się na procesie komunikacji, który jest uznawany za podstawowy element funkcjonowania w danej grupie społecznej. Komunikowanie się umożliwia nie tylko organizację życia w konkretnej społeczności, lecz także przekazywanie informacji, na przykład: informowanie o zagrożeniu, wyrażanie uczuć i oczekiwań, deklarowanie potrzeb, wydawanie poleceń. Informacje te mogą być przekazywane w dwojaki sposób: werbalnie (słownie) oraz niewerbalnie. Proces komunikacji może jednak zostać zaburzony przez tzw. bariery komunikacyjne, które zakłócają efektywne porozumiewanie się między nadawcą a odbiorcą komunikatu, na przykład: stereotypy, różnice kulturowe, problem z rozszyfrowywaniem komunikatów werbalnych czy pozawerbalnych, a także bariery emocjonalne. Z pewnością każdy z nas w swoim środowisku poznał osobę, która mówi mniej niż jej rówieśnicy, a jednak większość społeczeństwa nigdy nie słyszała o mutyzmie wybiórczym. W Polsce, jak również poza granicami naszego kraju nadal brakuje zaktualizowanej i ujednoliconej wiedzy na temat tego zaburzenia oraz – co za tym idzie – możliwości uzyskania prawidłowej diagnozy oraz skutecznej terapii. Zarówno wśród rodziców, jak i terapeutów wciąż panuje wiele mitów na temat mutyzmu wybiórczego, skutkujących opinią, że jest on nieuleczalny. Niniejsza pozycja ma być próbą odczarowania stereotypów dotyczących etiologii, diagnostyki oraz terapii mutyzmu wybiórczego, a także próbą spojrzenia na to zaburzenie z różnych perspektyw: okiem rodzica, dziecka oraz specjalisty.