Mowa niezależna i mowa pozornie niezależna w powieści w kontekście zasad gatunku

Jak się wydaje, naczelną tezą rozprawy jest przekonanie o nieredukowalnym ontologicznym statusie bytów genologicznych (w tym także powieści) i ich organicznym związku z ogólną teorią bytu (ontologią, metafizyką).

Teza ta została postawiona jasno i wyraźnie przede wszystkim w opozycji do tych koncepcji w teorii literatury XX i XXI wieku, które zwykło się określać ogólnym mianem postmodernistycznych. Twierdzeniem łączącym się z zasadniczą tezą rozprawy i poniekąd pochodnym wobec niej jest konstatacja o organicznym związku filozofii oraz teorii literatury, w tym samej genologii: Nie ma genologii bez ontologii.