Między konserwatyzmem i nacjonalizmem

Postać Ottona von Bismarcka należy do najbardziej znaczących w historii politycznej Europy XIX wieku, a w historii Niemiec tego okresu jest bez wątpienia najważniejsza. Ranga postaci, a w konsekwencji bezmiar literatury jej poświęconej, sprawia, że pierwszym odruchem recenzenta może być nieufność wobec jeszcze jednej pozycji na ten sam temat. Lektura książki dr. Mariusza Kopczyńskiego całkowicie rozwiewa te obawy. Przede wszystkim, przynajmniej w polskiej lekturze naukowej, jest to pozycja unikatowa z podstawowego względu: traktuje o kwestii ujmowanej dotąd zupełnie po macoszemu, jeśli zgoła nie pomijanej przez polskich badaczy, a mianowicie o myśli politycznej „żelaznego kanclerza” traktowanej jako autonomiczna sfera jego dokonań.