Trwa ładowanie...
d3ax4km

Mieczysław Porębski

Krytyk, teoretyk i historyk sztuki, emerytowany profesor Uniwersytetu Jagiellońskiego - to jedna z najwybitniejszych postaci polskiej humanistyki.

Przyjaciel artystów i poetów, członek legendarnej Grupy Krakowskiej, od czasów okupacji związany ze środowiskiem krakowskiej awangardy. Studia z historii sztuki na UJ rozpoczął w 1938, ale dla jego dalszej biografii decydująca okazała się nauka w okupacyjnej Kunstgewerbeschule, gdzie spotkał artystów stanowiących trzon późniejszej Grupy Krakowskiej, którym towarzyszył swą działalnością krytyczną przez następne pół wieku. Związany z podziemnym teatrem Tadeusza Kantora, uczestniczył w premierze Balladyny ( 1943); aresztowany w 1944 za działalność konspiracyjną, resztę wojny spędził w obozach koncentracyjnych Gross-Rosen i Sachsenhausen.

Po wojnie organizował m.in. słynną I Wystawę Sztuki Nowoczesnej ( 1948). W 1950 przeniósł się do Warszawy, łączył odtąd działalność krytyczną z pracą naukową, dydaktyczną i muzealną. Przez 20 lat uczył studentów uczelni artystycznych Łodzi i Warszawy, wychowując całe pokolenie młodych twórców, z których wielu należy dziś do czołówki polskiego środowiska artystycznego. Na XXVIII Biennale w Wenecji w 1956 otrzymał międzynarodową nagrodę krytyki - dzięki późniejszym zaproszeniom do Wenecji, Paryża, Lublany i Sao Paulo, jak również działalności w Międzynarodowym Stowarzyszeniu Krytyków Sztuki AICA umożliwiło mu śledzenie życia artystycznego w skali światowej.

Swój dorobek krytyczny zawarł w tomach Sztuka naszego czasu (1956), Pożegnanie z krytykq (1966). W 1970 wrócił do Krakowa, gdzie objął katedrę historii sztuki nowoczesnej na Uniwersytecie Jagiellońskim, a także współtworzył wizerunek Muzeum Narodowego jako wieloletni kurator i autor nowych ekspozycji sztuki polskiej XIX i XX wieku.

W swoich pracach naukowych profesor od początku łączył umiejętność historycznej syntezy z wrażliwością na nurty współczesności. Interesowała go rola sztuki w kształtowaniu świadomości historycznej narodu: Malowane dzieje (1962), Intenrrnum (1975); badanie źródeł awangardy: Granica współczesności (1965), Kubizm (1966), a także powiązania teorii sztuki z teorią informacji: Ikonosfera (1972), Sztuka a informacja (1975). Syntetyczne ujęcie jego dorobku badawczego przyniósł podręcznik Dzieje sztuki w zarysie (t. I -1976, t. III-1988; tom II napisał prof. Ksawery Piwocki).

W ostatnich książkach - z wyraźnymi elementami autobiografii - spojrzenie teoretyczne i naukowe zostaje zdominowane przez ton osobisty, wspomnieniowy: Z. po-wieść (1989), Deska (1997). W swoich badaniach sztuki XIX i XX wieku Mieczysław Porębski wybiega daleko poza klasyczne metody dyscypliny, pokazując, że o sztuce można też pisać językiem poezji czy matematyki. Szerokość zainteresowań i mistrzowskie opanowanie języka pozwala zaliczyć jego książki i eseje do literatury pięknej. Tomem Polskość jako sytuacja Wydawnictwo Literackie rozpoczyna druk serii nowych, zebranych prac Mieczysława Porębskiego.

Mieczysław Porębski
Data urodzenia

31.12.1920

Bibliografia
d3ax4km

Podziel się opinią

Komentarze

Trwa ładowanie
.
.
.
d3ax4km
d3ax4km
d3ax4km
d3ax4km

Pobieranie, zwielokrotnianie, przechowywanie lub jakiekolwiek inne wykorzystywanie treści dostępnych w niniejszym serwisie - bez względu na ich charakter i sposób wyrażenia (w szczególności lecz nie wyłącznie: słowne, słowno-muzyczne, muzyczne, audiowizualne, audialne, tekstowe, graficzne i zawarte w nich dane i informacje, bazy danych i zawarte w nich dane) oraz formę (np. literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne, programy komputerowe, plastyczne, fotograficzne) wymaga uprzedniej i jednoznacznej zgody Wirtualna Polska Media Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, będącej właścicielem niniejszego serwisu, bez względu na sposób ich eksploracji i wykorzystaną metodę (manualną lub zautomatyzowaną technikę, w tym z użyciem programów uczenia maszynowego lub sztucznej inteligencji). Powyższe zastrzeżenie nie dotyczy wykorzystywania jedynie w celu ułatwienia ich wyszukiwania przez wyszukiwarki internetowe oraz korzystania w ramach stosunków umownych lub dozwolonego użytku określonego przez właściwe przepisy prawa.Szczegółowa treść dotycząca niniejszego zastrzeżenia znajduje siętutaj