Małgorzata Rejmer: W Albanii nie ma głośnych feministek. To się dopiero zacznie

Wybrała sobie pani bardzo trudną pisarską drogę tak mi się wydaje Interesują panią rejony kraje które Mają Po pierwsze bardzo niestabilna sytuacja Polityczna społeczną teraz ale też historię bardzo trudno No i spotyka się pani też wysłuchuje historii ludzi potwornie poraniony przez przez dyktaturę tom-gast Enver Hodża I chciałam zapytać dlaczego pani sobie to po prostu robi bo to musi zostać No więc ja chcę iść na terapię i się wreszcie tylko tobie Bo na pewno rzeczywiście jak widzę taki wzór W twoim życiu Że zazwyczaj idę za takimi wyzwaniami które są najtrudniejsze I oczywiście To są rzeczy z którymi ja się muszę mierzyć i na przykład muszę być w bardzo dobrej formie Żeby pracować na danym temat Choćby dlatego że kiedy Spotykam się z ludźmi To ciężko doświadczonymi przez ż To Spokojna i też bardzo dużo im dać żeby emocjonalnie żeby oni chcieli się Jakby taką atmosferę zrozumienia iblis Po prostu się buduje Coś co Muszę sobie mieć jakby nie Żeby dotrzeć do tych pewnych Opowiedz Więc wydaje mi się że z jednej strony To są rzeczy obciążające ale one bardzo wiele mi dają Ponieważ ja rozmawiam z ludźmi dużo starszymi ode Którzy dużo więcej przy Ja mogę mieć różne intuicję na temat życia i na temat motywacji ludzi Ale sama nie rozumiem to Tak dobrze I dopiero jak Besko Z kim W rozmowie Jestem w stanie Dotrzeć do domu i mówię że to są pewne prawdy Ale to Książek bo jest dużo mi dała Kiedy Mieszkałam w imieniu przede wszystkim zastanawiałam się na Wolność człowieka indywidualne Żyjemy Kiedy jesteśmy Opętani wolnością jakby ideą Wolności doskonale Siebie kształtowa Praca Sobą kontroli nad Poprzez różne aplikacje jak Wyprasujemy się do deski I nagle Wyobraźmy sobie że to sam 10:50 Urodziliśmy się w Rumunii I absolutnie nasza kontrola nawet nad własnym ciałem jest ograniczona System System wkracza w naszą intymność w naszą Jak sobie z tym poradzić Kiedy władza decyduje o I to ma wpływ na całą rodzinę na moją relację z mężem A moja Z Na to czy jestem w ciąży Więc jak bukaresztem pobyt w domu nie przyniósł mi taką powierzchnię głęboką refleksyjna Przestrzenią wolną Każdej I to jak Wszystko jest polityczne w nasze Nie ma już w tym momencie rzeczy niewinnych który nie Każdy nasz wypływka Decyzja Każde stanowisko A z kolei Albania Przemysław Ukończone refleksje chyba nad Przemo Także teraz kiedy pisze książka współczesnej Albanii i zastanawiam się nad mechanizmami Nad tym w jaki sposób System patriarchalny w którym żyją albańskie kobiety Wpływa na Wpływa na No to ile każda kobieta musi sobie Czystek Dzień No to ile jakby pewno decyzje dotyczące życia kobiety zależą od jej osobowości i od charakteru od tego W stanie jest sobie wynegocjować z matką z ojcem z bratem Co jest w ogóle niezrozumiałe nasz Bezpłatne A czy z tego wynika fakt że właśnie w pani książce o Albanii jest tak mało głosów Kobiet Kobiety boją mówić czy nie mówią czy nie chcą Jest problem ze starszymi kobietami i w ogóle z tematami Pojazd z kobietami starszymi chciałam przede wszystkim rozmawiać o takich rzeczach z Chciała A ciało ciało jest ciągle wielkim tabu w albo Przeprowadzam wywiady i już samo słowo edukacja seksualna sprawiało Te starsze kobiety się blokowały i w ogóle nie rozum Dlaczego chcemy rozmawiać W drobnych rzeczach co jest ze mną nie tak że ja bo już mam takie temat Jak jest Jest taka Jest taka Społeczeństwie Że kobieta oznacza Pieczeń Kobieta o Spokój Kobieta jest po to żeby wyciszać I kobieta jest w jakimś sposób też bastionem Więc kiedy ja przychodzę i zadaje swój wybór Pytania To w jaki sposób burza Zostały porządek i kobieta musisz sobie też mieć taki pierwiastek wywrotowy Żeby chcieć się otworzyć i żeby chcieć opowiedzieć bardzo głęboko O o swoich doświadczeń A ty doświadczenia są Mówimy o Kraju w którym Wstydu Kluczową kobieta Kobiet Cyklinowana poprzez kategorię wstydu Wypada A jak w takim razie rozmawiało się pani jak pani docierała wylogowało zaufanie kobiet rumuńskich kiedy pani pisała rozdział DKS 70 Przede wszystkim W Albanii wkracza Terra incognita To znaczy Rzecz która ponieważ nie ma gender studies farbami Ponieważ nie ma tak naprawdę głośny chcemy Jakby Ta Nowa Fala W sumie niezła Bo nie mówię o co mieliśmy komu Tylko tak To mieliśmy Powiedz mundurowym ona dopiero się zaczyna w I to jest kwestia Nawet nie mojego pokolenia tylko dziewczyny ode mnie młodszy o 10 To są dziewczyny 25 letniej 27 lat Przychodzą do telewizji i mówią do prowadzącego nie pozwala Żeby pan nie ośmiesza Nie pozwalam żeby pan mnie traktował jako plotkę ja nie przyszłam tutaj tylko wyglądać Coś powiedzieć o sytuacji Te kobiety na jakby walczą O o swoją I to się dopiero dzieje na moich oczach ja widzę w ciągu 5 lat Natomiast w Rumunii ja przyjechałam już do kraju Ty pewne rzeczy Nawet jeżeli nie zostały do końca Nazywane to jakoś tam zostały rozpoznane Już był już były dokumenty dokument dzieci z dekretu chodź Był film Cristiana mungiu 4 miesiące 3 tygodnie Cristiano Pod tym filmem jakby stworzył kino obwoźne On jeździł z projektorem w ciężarówce Przyczepy Do małych miast i miasteczek pokazywał ten A potem prowadził TB Starsze I te kobiety często Krzyczały złościł się płakały To była też wielka rola i odpowiedzialna Ale testy że on też Swoje Wicki zaprosił do I do debaty i do seansu niemalże terapeutyczne I to jest bardzo ciekawe Rozdział z Bukaresztu został przetłumaczony na rumuński i opublikowany w gazecie To moja znajoma która jest wykładowcą akademickim Ona wzięła ten Rosja ze swoimi Studio I to było bardzo ciekawe bo ona powiedziała że Wiele Studio Respondentów powiedziało o takich rzeczach nie należy rozmawiać To jest cała naszych matek to już nas nie do Jakbym nie chcemy się w tych badać to jest doświadczenie Naszych matek i my nie chcemy tego wydobyć Jeden z pani bohaterów powiedział że właśnie ten deck To tak naprawdę z kluczem do zrozumienia współczesnego To jest pytanie ile ma chcemy zrozumieć ile my chcemy o sobie Bo to jest to co chcę tam żeby powiedziała że wolność Coś czego Jedni pragną A inni nie Jakby samoświadomy można to samo powiedzieć o Na ile chcemy jakby dochodzić do Głębokich rzeczy w sobie Chcemy żeby No doświadczenie co Przyszłość Też było częścią naszej tożsamości i wiedzy o Sobie Czyli młodzi ludzie w ogóle też nie chcą rozmawiać o tym coś jest w ogóle ja myślę że jak W ogóle generalizować natomiast każdy ma różnego rodzaju mechanizmy obronne W jaki sposób chce się mieć Z automatyczną doświadczeniem No bo późno I powiedzieć Zapytać Mamo jak to było To jest też z Się ze wstydem mam Jak gotować się do niej zbliżyć Skonfrontować się z czymś takim Przyjemne Jakby zobaczyć inną stronę matki zobaczyć matkę ja Istoty Więc nie każdy Możesz przez całe życie budujemy siebie Ale też bardzo trudno jest Siebie dotykając rzeczy bardzo bolesne Jakby po to mamy te wszystkie mechanizmy obronne Żeby Nie konfrontować się z cierpieniem No przecież tylko ludzie chcemy unikać cierpienia samo wiedzę to jest To co było w Księdze Koheleta Kto pomnaża wiedzę pomożecie Czy w takim razie swoim bohaterom podaruję pani te książki to oni czytają Czy ktoś mierzy Tak ale też dlatego że minęło Buta roku od wydaniem Błota Ja jestem też Już chyba silna Żeby wrócić do każdego Bohaterów I opowiedzieć im jakie Reszta książka będzie lada moment przetłumaczona na 6 języków Będzie niedługo przetłumaczone Prawdopodobnie w przyszłym roku zostanie przetłumaczona na albo Dwóch moich bohaterów złota uma Jakbym rozmawiał ze stresem Odchodzić Ale też jakby myślałam w ogóle ostatnio dlaczego tak odwlekam pokazanie książki mój I to jest też dla mnie po prostu bolesna sprawa Wrócić do nich I od nowa od grzyby maść te historie po których jest sama jakoś tam musiałam dojść do siebie To będzie znowu otwieranie Wszystkiego Więc ale jak myślę że w tym Jestem na to Ja myślę że każdy czytelnik musi dojść do siebie Czytanie tej książki Januszko Dla mnie to było Szokujące Bo ja myślałam Troszkę żył Komunistycznym tak troszkę o tym systemie I myślałam że mogę zbudować jakąś analogię więc rzeczywistością Albańska Lubelską werema to wcale tak Może powiedz mi jak wyglądało Pokrótce Kilkanaście zdań o tym jak wyglądało życie i w Rumunii I Fall To się różniło Jakie możemy znaleźć Jak kupuje się w ogóle na Albanii rusztowanie jest ekstremalnym jak To jest to ponieważ cały czas sama próbowałam to sobie wytłumaczyć jakoś zbudować tą relacje r Nie pamiętam taką rozmowę Z mężczyzną który jest Przewodnikiem turystycznym jeździ po całej Europie i też był wiele razy w Polsce Tapeta prosto wytłumaczył Słuchaj W polskim komunizmie wszyscy wsiada liście do małego Fiata albo Dużego Fiata Wieś liście kryształy Czy cokolwiek innego krem Nivea i tak dalej Do Rumunii i do Bułgarii I sprzedawali ście to kupowaliście torebki jeans I zaczęli się z tym do po I przynajmniej widzieliście kraje demoludy I Kto miał w sobie jakąś siłę był w stanie wynegocjować sobie Jak zdobyć paszport no jak Ten kraj był zamknięty ale nie na tyle żeby jednostkę nie mogła sobie wynegocjować Natomiast my w Albanii Mogliśmy w najlepszym wypadku Załadować się autobusem do duet I pojechać nad morze w jakiś być w jakiś tam określonej strefie gdzie nie było Wojska Zobaczyć niewiele co IV I zawsze musieliśmy liczyć się z tym że te podróże wewnętrzne jakoś tam są monitorowane przez igły I z każdej podróży trzeba będzie się Ja służby Pieczenie Jakby W czasach kiedy W każdej chwili mogę kupić bilet do dowolnego kraju i jestem w samolocie Gdzie są niemowlęta Płaczą I kompletnie zmieniło się doświadczenie przestrzeni w ogóle Pisanie książki o krajów Tak zapieczętowane w tak absurdalnym To co robią to teraz tłumaczyć myśmy nie znali Byśmy nie mogli słuchać jazzu Jakby nasz dostęp do świata to było to radio słucha Podko To takie Dramatyczna szukanie radiostacji z Rumunii Czy z Włoch Żeby posłuchać trochę zagranicznej muzy To było bardzo ciekawe jak Też dla mnie ponieważ ja cały Jakby z tyłu głowy Miałam Sposób ja bym sobie z tym Jakby z takim krajem poleciła gdybym ja się w Albanii Przecież ja tak kocham literaturę Uwielbiam muzykę Wszystko byłoby mi ograniczone to wychodzę z kraju był dla mnie dostęp do kultury żebym był Pokorna i po Więc To też Jest takie bardzo ciekawe ponieważ żyjemy w Takie znowu jak to wrócę do tego do tej narracji Wolności Cały czas ja Jesteśmy Osaczeni Tamtą zdolnością wybory Określa przez ciebie poprzez różnego rodzaju swoje wybory i Albania była zaprzeczeniem te W ogóle jak pytałam pani książkę o Albanii to od razu pomyślałam sobie że tak jakby Rzeczownik mnie nagle rok 84 albo Pro Po prostu jest nie nie do wyobrażenia no Samego początku Stojące były te opowieści o ludziach którzy podjęli próbę Ponieważ wykazał się niesamowitą odwagą odwaga a z jednej strony jak Tak a jak rozmawiam o tym z Albańczyka mi to oni mu Tylko najwięksi egoiści próbowali uciec ponieważ wiedzieli że Urodziny będą prześladowani Jeżeli ktoś chciał uciec to Nienawidził swojego To też był bardzo ciekawy context Na przykład uciekali młodzi mężczyźni którzy jeszcze Swoich Całą rodziną co to ma być No ale matka ojciec również boli Ewentualnie gdzieś na prąd Jeden z tych moich bohaterów właśnie który próbował Ciężarną żonę On się na to zdecydował ponieważ zerwał kontakty z rodziną wcześniej to rodzina go odtrąciła kiedy Bezpieczny poszedł do więzienia A proszę mi powiedzieć gdzie Gdzie ci ludzie którzy wydają ci żeby nie zwariować w tej w tej rzeczywistości to trzeba było w sobie szukać Choćby najmniejszych obszarów wolno odcinki chociaż jakiś chwil Nie wiem najmniejszego szczęścia Czy ludzie znajdowali Obszar Wolności to była Kolejna rzecz która mnie w ogóle fascynowała w To co mówię Bounty W książce że system nie był w stanie zniszczyć codzien I to jest takie Ciekawe Jak dojazd są te warsztaty uważności W Polsce i na świecie że uczymy się jakby cieszyć z każdego Momo Dzisiaj świeci słońce wypiłam cudowną kawę i tak I to cechy w Anglii była Opowiadał mi o tej komunistycznej albo W takie wyśrubowane Po prostu do ostateczności warsztatu ów Czy rozglądała się dookoła i widziałaś łąkę pełną kwiatów i myślałem myślałeś Kiedy są To jest jakby To jest Mówili mi moi bohaterowie Przyczepa jakąś siłę z przyrody z tego że ten kraj Piękne że ma takie piękne góry Że to światło tak niezwykle operuje że te kolory są Że po prostu mówimy jeden z bohaterów wyszedłem z więzienia po 21 latach Jak wszystko dokładnie jest piękne Czy te góry są No A jednocześnie To jest bardzo ciekawe ile może dać nam drugi człon I to jest taka kolejna pozytywna nad jak tam ludzie budowali że nawet żyjący w więzieniu uczysz W takich Powiedz Rzeczywistości bardzo Nasączonymi Próbowali z Takie relacje Przestrzeń Wola Że to było Jeżeli dwie osoby czy 3 osoby to już był tłum to nic takiego jednego przyjaciela z którym można by było naprawdę Albo to WPolityce To było bardzo budują I co Jesteś dla mnie taki bardzo ciekawe Zawsze jakby Potrzebujemy do Człowiek Że zawsze jest jak Mosty Ludzie ze złą biograficzną która Coś tam byli Czuli się Osaczeni nadal potrzebowali tego kontaktu z drugim człowiekiem Żeby Że jednak bardzo Relacje z drogi Określ Kształt Nie da się Jesteś Zwierzę Społecznymi Potrzebujemy tego odbicia w Człowieku No właśnie mówiła pani o więzieniach te więzienia też były takim taką odrobiną tam są ludzie czuli chyba Nobo Streszczenie wszystko więc nie nie nie Już więcej nic do stracenia więc mogę sobie pozwolić Na zaufanie do Bo to jest ciekawe też jak więźniowie tak Wenecja więzieniu budowa Mówiąc o tym że właśnie to było dla nich przestrzeń wolność Taki paradoks że Sofia Jednego z najbardziej Dopasuj restrykcyjne w więzieniu I tam tworzyli takie bardzo mocno społeczności wspólnoty Gdzie Duży Położony na Feduk Na wymianę jakiś Sklep to tu Na rozmowy rozmowy o literaturze No jeden z moich bohaterów mówił mi ja byłam prostym chłopakiem Z biednej rodziny nas było tam 9 Ja nigdy nie Gdybym całe życie pozostał tym zawodnikiem w maluje to nigdy nie spotkałby Intelektualistów którzy miał kształt Nie miałem kontaktu z takimi wspaniałymi pisarzami i tłumaczami Czy duchowni mi chodzi To jest bardzo ciekawe ale Wymaga Ogromnej pracy zbudowanie takiej Nie oglądaj praca Świetnych takich Predyspozycje Żeby doświadczają Style cierpienia umieć zbudować pozytywną narrację Jesteśmy przy kolacji cierpienia i chciałam Panią zapytać o to czy My jako Polacy mam idea mesjanizmu do której możemy odnieść naszych cierpienie Tak możemy szukać tej Czy Albańczycy mają Która mogłaby Jaką opowieść o osobie którą mogłabym przy To jest bardzo dobre pytanie Nie właśnie ja mam Że Że ta historia albańskiego komunizmu Stała Wszystko I nie został Że tak naprawdę bo Budowanie takiej nędzarz wymaga pewnej stabilizat Pojawia się czas małej Stadium Pojawiają się Jakie Nakłady na edukację na pracy naukowców jak wróci Kultury mogą sobie Odsapnąć i zaczynają się zastanawiać Kim jest A tymczasem w Albanii zamiast jakby zastano Się Jakby zbudować pozytywną relacje na przykład na Znikomych ale jednak aktach o południe Te wszystkie Które wybuchły rewolucje Jakby bunt w patchu Bunt ciała jakby pokazać wszystkie Fenomen Opole W Tak absurdalnie totalitarne Pokazać Pokazać na przykład Oświadczenia intelektualistów że byli Aktualności Jakieś tam Wąski ścieżki w tej Sobie Maczetą jakby To jakby zamiast tego pojawiła się taka narracja Nie było tak źle to Współczesne są jeszcze I nagle jakby Pojawia się taki dwóch Przyszło I pojawia się Przeciwnie taka narty oni wcale nie chcieli Tak bardzo jeżeli ten zapowiadają od Może dlatego że chcę I to jest to Problem jak Jak budować tą nową tożsamość Jak sobie poradzić z kom Jak zbudować nowoczesny jest w ogóle w Wielkie Wyzwanie i Jakby Ciekawa praca naszych intelektualistów 19 wieku Że zbudowali tą taką narrację chwalebną ofiary Ale to Co od na po prostu zbudować Pozytywnego Sofia Tym bardziej że u nas jednak to był Mit ofiary jakby Wielkiej Polski które została rozrobiona Trzech Polski zgwałconej Szlachetne i pięknej gwałcą Natomiast Mówimy o cierpieniu które ludzie Zadawali sobie nawzajem I bardzo trudno ja Budowa strony Też nami Katalaza Pogotowie Było bardzo w Wróg ludu Stworzę Potrzeby Wspomniała pani że piszę pani teraz o książkę o współczesnej Albanii na Te prace są zaawansowane Kiedy możemy się one są One są zaawansowane a z drugiej strony jak ciągle czuję że nie powiedziałam tego co chcę Cały czas w ogóle Zastanawiam się jakie ryby zażyję I co się o związku z tym 10 lat przeżywamy poproszę Okres euforyczny reportażu ja się cały czas zastanawiam co Przez te dzieci Czytanie na Pasażu co tam było też mi dał i Czego ja potrzebuję Książki I nagle okazuje się że Nadal dla mnie najważniejszy Powiedz na Kapuściński i to w jaki sposób jakby po Nabiera takiej głębi że staje się litera to Jak my No chciałabym żeby tak było ale to jeszcze nie jest to Cały czas po prostu się zastanawiam czym jest w ogóle mój ważne I literacki ile płacą I pasjonuje mnie właśnie tak bardzo swietlana aleksiejewicz że ona w tym kontakt Z bohaterami Jakby poruszając się cały czas w Sferze No jakby Oralności opo Mi to Jakby on Tak przepięknie kształtuje ten język że ten język w ogóle Odkleja od języka mówionego i staje się taką czystą literaturę Ja myślę że to się też dzieje poprzez melo Przez to że te Że one są te książki są tak też idealnie przetłumaczone i przez nie się tak wpłynie to jest Zdecydowanie jak Kultura mówiona oralna która się wbija Znowu Więc a z drugiej strony mamy Kapuścińskiego które bardzo często opowiada rzeczywiście poprzez metafory różne Rodzaju i te rzeczy są bardzo Universal Cesarz Absolutnie uniwersalną opowieścią o autorytaryzmie która mogłaby Jak I znakomicie jakby na pewno wielokrotnie była adoptowana Potrzeby teatru Więc ja sama zastanawiam się jak kupa Współczesnej Albanii a jednocześnie Uniwersalną Więc tylko pani języka i forma Tak jestem bardzo A z drugiej strony to są też takie rzeczy o których kiedyś odmawiaj Zaremba Wspomniał że Pisał reportaże o I potem musiał mierzyć się z depresją i z głębokim poczuciem bez siły Opowiada o ludziach którzy są dotknięci przez system system ma swoje słabości To słabości uderzają w ludzi On o tym opowiadał jako reporter i nie wie jak mógłby to zmień Dla mnie też bardzo Co oznacza opowiada Mod Wobec kobiet wobec zwierząt I wiem że moja książka niczego nie zmieni To jest też takie no może jakby punktowo doraźnie ja mogę pomóc różnym ludziom I staram się Ale Jakby Zazdroszczę tym autorom to napisali Książki O tak wielkiej sile rażenia że były one w stanie trochę z Myślę że mimo wszystko pani książki zmieniają coś w nas we mnie na pewno Miły pewnie w wielu innych czytaniu Ja myślę że oni mogą troszeczkę wyostrzyć wrażliwość Przyjeżdża do a Jakby Wystarczy że Że przyjedziemy do Albanii i spojrzymy na ten kraj Trochę innej perspektywy I to już jest takie moje maleńka To jest takie moje taka moja mała iluzja sprawczości że mogła Coś minimalnie w na zdjęciu ale dlaczego my musimy czytać To jest to o czym mówi Olga Tokarczuk to są nieustanne ćwiczenia z empatii z wrażliwości i z czułość Poznajemy drugiego człowieka Literatura i to jest wielka Wielka siła Dziękuję Pani bardzo za rozmowę Dziękuję Pani bardzo za te książki i i czekamy Dziękuję za dziękuję