Magiczne oko

Na Magiczne oko Izabeli Filipiak, jednej z najbardziej intrygujących polskich pisarek, składają się utwory z dwóch głośnych w latach 90. zbiorów opowiadań – psychodelicznej, przewrotnej, a momentami wręcz przerażającej Śmierci i spirali oraz bardziej stonowanej i refleksyjnej Niebieskiej menażerii. Obie książki stanowią opis podróży w głąb siebie i na margines życia, ku samopoznaniu, poszerzeniu doświadczenia wewnętrznego i pełniejszemu zrozumieniu rzeczywistości.

W Śmierci i spirali oglądamy oczami emigrantki mroczne zaułki amerykańskiej metropolii. Filipiak opisuje życie bezdomnych, zbrodnie, gwałt, perwersyjny erotyzm, chore relacje międzyludzkie. Mnożą się sytuacje jak ze złych snów, nie wiadomo co jest prawdą, a co iluzją, tożsamości mieszają się i przenikają, opadają kolejne maski. Ma się wrażenie, że wszystko dzieję się tutaj pomiędzy początkiem umierania a śmiercią. Niebieska menażeria jest w tym kontekście jakby „życiem po życiu”, porządkowaniem uczuć i wspomnień, snuciem nakładających się na siebie opowieści – o emigracji i powrocie, o hetero- i homoseksualnej miłości, o trudnych związkach, ukochanych zwierzętach i przypominającym labirynt muzeum.

Magiczne oko pozwala w pełni docenić kunszt wczesnej Filipiak, siłę jej wyobraźni, dobrze użytą erudycję i nieposkromioną skłonność do snucia opowieści, cechującą prawdziwego pisarza.