Literacka nagroda Angelus dla Oksany Zabużko

Ukraińska pisarka, poetka i eseistka Oksana Zabużko otrzymała Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus. Nagrodzona została za powieść "Muzeum porzuconych sekretów", która w Polsce ukazała się nakładem wydawnictwa W.A.B. Nagroda została wręczona w sobotę wieczorem, podczas uroczystej gali we wrocławskim Teatrze Muzycznym Capitol.

Przewodnicząca jury Natalia Gorbaniewska podkreśliła, że nagrodzona w tym roku książka, to powieść niezwykła. "W powieści Oksany Zabużko przeplatają się ze sobą i do siebie przyciągają historia i dzień dzisiejszy, rzeczywistość i fantazja, miłość, zdrada i śmierć" - mówiła Gorbaniewska.

"Zabużko zabiera nas w podróż w czasie i przestrzeni - od wschodu Ukrainy po Galicję, od międzywojnia aż do współczesności. Kijowska dziennikarka, pochodzący ze Lwowa antykwariusz oraz żołnierz UPA to postacie, które jako główne - choć nie jedyne - poprowadzą nas przez zakamarki pamięci narodowej, zbiorowej i indywidualnej" - opisują fabułę książki organizatorzy Angelusa.

W rozmowie z dziennikarzami Zabużko podkreśliła, że zależało jej, aby w powieści pokazać, że rzeczywistość nie jest oczywista. "Chciałam zwrócić uwagę na wielowymiarowość świata. Ta książka jest również o sile i władzy stereotypu, zarówno w naszym życiu, jaki i w historii" - mówiła.

Pisarka - zapytana o to, czy rolą współczesnej ukraińskiej literatury jest opowiadanie o trudnej historii tego kraju - odparła, że dopiero jej pokolenie pisarzy zaczęło się mierzyć z historią tego kraju. "Ukraina jest krajem, który dopiero uczy się mówić o sobie, dopiero siebie poznaje () Jestem szczęśliwie urodzona w nieszczęśliwym kraju, a nieszczęśliwy kraj daje pisarzowi wiele materiału do pracy" - mówiła.

Do ostatniego etapu jury zakwalifikowało siedem książek. Oprócz laureata, w finale Angelusa znalazły się polskie powieści: "Dom pod Lutnią" Kazimierza Orłosia, "Dziennik" Jerzego Pilcha, "Grochów" Andrzeja Stasiuka i "Morfina" Szczepana Twardocha. W finale znalazły się także "W gąszczu metropolii" austriackiego pisarza Karla-Markusa Gaussa oraz "Jest noc" autorstwa rosyjskiej prozaiczki Ludmiły Pietruszewskiej.

Literacka Nagroda Europy Środkowej Angelus przyznawana jest za najlepszą książkę opublikowaną w języku polskim w poprzednim roku. Wydawcy mogą do niej zgłaszać dzieła autorów żyjących, pochodzących z 21 krajów Europy Środkowej. Nagrodę stanowią statuetka Angelusa, autorstwa Ewy Rossano i czek na 150 tys. zł.

W ramach Angelusa nagrodzona została również tłumaczka Katarzyna Kotyńska, który przełożył powieść Zabużko. Nagrodę dla tłumacza w wysokości 20 tys. zł ufundowała Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. Angelusa Silesiusa w Wałbrzychu.
Oksana Zabużko jest doktorem filozofii. Międzynarodową sławę przyniosła jej wydana w 1996 r. powieść "Badania terenowe nad ukraińskim seksem".

Laureatem ubiegłorocznej nagrody został chorwacki pisarz Miljenko Jergović za powieść "Srda śpiewa o zmierzchu w Zielone Świątki". Literacką Nagrodę Europy Środkowej Angelus wręczono po raz ósmy.