Libertyni inaczej

Debiutancki tom Piera Tondellego ukazał się w 1980 roku (autor miał podówczas 25 lat). Tondelli określał Libertynów… mianem powieści (romanzo a episodi), choć bliżej tej całości do zbioru opowiadań. Historie mają różnych bohaterów i narratorów, których łączy wspólne doświadczenie pokoleniowe. Książka okazała się bestsellerem, została dostrzeżona i doceniona przez krytykę, ale ze względu na drastyczność opisów stała się także celem ataków dyżurnych hipokrytów i stróżów moralności. Próbowano zakazać jej dystrybucji, ale ostatecznie sąd oddalił pozew. Istotnym motywem nagonki na Tondellego był jego nieskrywany homoseksualizm i opisy miłości gejowskiej, które łamały silne w owym czasie tabu obyczajowe. Można ten zbiór czytać także na sposób polityczny czy raczej antypolityczny. Tondelli dorastał w latach 70. Doszło wówczas do ważnej zmiany pokoleniowej. Po okresie silnego zaangażowania politycznego (zazwyczaj lewicowego), które we wczesnych latach 70. przerodziło się w działalność terrorystyczną lub
paraterrorystyczną, nastąpiła ucieczka młodych w prywatność. Tondelli pokazuje złożone konsekwencje tej zmiany, trzymając się tak blisko materii życia, jak to tylko możliwe.