Kultura i społeczeństwo średniowiecznej Europy

Jak ludzie epoki średniowiecza postrzegali otaczający ich świat, a także siebie samych - oto jedno z najciekawszych, ale i najtrudniejszych pytań współczesnej mediewistyki. Ścieżek, prowadzących do odtworzenia, choćby w przybliżeniu mentalności żyjących wówczas ludzi, ich obrazu rzeczywistości, należy szukać w słabo jak dotąd wykorzystywanych źródłach, niejako "drugiego gatunku", takich jak wizje czy exempla, czyli moralizujące opowieści wplatane przez kaznodziejów w tok kazań. Epoka tak dawna nie pozostawiła przecież pełnych refleksji wspomnień ani zaangażowanych rozprawek psychologów społecznych. Interesująca nas, a prawie nie znana warstwa powszedniej świadomości kryje się być może w tych świetnych niekiedy anegdotach, jakimi są exempla.