John Crowley

John Crowley należy do najwybitniejszych i najbardziej intrygujących współczesnych literatów amerykańskich. Jego twórczość łączy w sobie elementy realizmu magicznego, postmodernizmu, fantasy oraz fantastyki naukowej. Jako powieściopisarz zadebiutował w roku 1975 utworem The Deep. Kolejne powieści — Beasts z roku 1976 oraz Późne lato z 1979 — ugruntowały jego pozycję w Stanach Zjednoczonych jako jednego z najbardziej cenionych i wpływowych twórców literatury współczesnej.

W 1981 roku pisarz opublikował powieść Małe, duże, która stała się sztandarowym dziełem nowej amerykańskiej fantasy oraz wielką inspiracją dla całego pokolenia pisarzy. Utwór zyskał nie tylko wielkie uznanie krytyki (wielu uznało ją za amerykańską odpowiedź na Sto lat samotności Marqueza) i uwielbienie czytelników, lecz również podziw takich pisarzy, jak Ursula K. Le Guin, która napisała: „Jest to książka, która zmusza do ponownego zdefiniowania tego, czym jest fantasy.” Z kolei inna pisarka amerykańska, Elizabeth Hand porównała ukazanie się powieści Crowley’a do pierwszej edycji legendarnego albumu nowojorskiej formacji The Velvet Underground, który, choć z początku nie przyciągnął rzesz słuchaczy i nie trafił na listy przebojów, z czasem okazał się dla amerykańskiej muzyki pozycją kultową.

Od połowy lat 80. pisarz pracował nad tetralogią, której pierwszy tom — Ægypt (1987) — okazał się wielkim sukcesem artystycznym. Wówczas nikt jeszcze nie przypuszczał, że powieść, której oryginalny tytuł miał brzmieć The Solitudes, stanowi zaledwie część ogromnego literackiego przedsięwzięcia, które swą erudycyjnością, mistrzostwem techniki narracyjnej i niezwykłością konstrukcji świata przedstawionego, pełnego odniesień do gnozy, ezoteryzmu, astrologii i historii, przywodzi na myśl dokonania takich twórców, jak Thomas Pynchon, Umberto Eco czy, wspomniany już, Gabriel Garcia Marquez. Kolejne tomy — Miłość i sen (1994), Dæmonomania (2000) — olśniły niezwykłą wizją, literackim rozmachem oraz techniką narracyjną. Już wkrótce ma się ukazać w USA ostatni tom cyklu pod tytułem Endless Things.