Janusz Radziwiłł 1612-1655

Wojewoda Wileński, Hetman Wielki Litewski

"Gdyby Janusz Radziwiłł zginął 24 sierpnia 1654 roku, kiedy dowodzone przez niego oddziały stawiały rozpaczliwy, a bezskuteczny opór wielokrotnie liczniejszym wojskom carskim, byłby bohaterem Rzeczypospolitej Obojga Narodów, Wielkiego Księstwa Litewskiego, Korony Polskiej, a późnej Rzeczypospolitej Polskiej. W bitwie został przecież tylko ranny.
W 1655 zdecydował, choć nie sam, o zejściu Litwy z drogi polskiej i wkroczeniu na szwedzką. Alternatywą była mordercza wojna moskiewska, która okresowo, na części terytorium Wielkiego Księstwa, miała cechy eksterminacji. Pomimo to ściągnął na siebie potępienie będących w innej sytuacji, a z czasem, gdy położenie uległo zmianie, również tych, którzy go w chwili wyboru poparli.