James Randi

James Randi jest jednym z najsłynniejszych na świecie showmanów. Emerytowany już iluzjonista poświęcił życie zawodowe pracy, polegającej na obnażaniu kłamstw i sztuczek żerujących na ludzkiej naiwności hochsztaplerów. Na scenie współpracował z Alice Cooperem, a już w latach 60. oferował pieniądze ludziom, którzy potrafią dowieść w laboratorium swoich talentów parapsychologicznych.

James Randi – życiorys

Randall James Hamilton Zwinge to nikt inny, jak słynny The Amazing Randi, urodzony w Kanadzie, jako jeden z trójki rodzeństwa. Jako nastolatek po wypadku na rowerze spędził ponad rok w gipsie, a według lekarzy miał już nigdy nie chodzić. Czytał wówczas dużo literatury z dziedziny magii i iluzji, a w wieku lat 17 porzucił szkołę średnią dla pracy iluzjonisty. Ponadto James Randi dorabiał w nocnych klubach jako mentalista, pisał również dla prasy, gdzież był też astrologiem o pseudonimie Zo-Ran. Praktykował takie sztuczki, jak ucieczki z zamkniętych cel w licznych więzieniach na terenie Ameryki Północnej, oswobadzanie się z więzów w ekstremalnych okolicznościach czy bicie rekordów w długości przebywania pod wodą. Ma na koncie dwa rekordy Guinnessa.

Przez dekady James Randi poznawał tajniki pracy oszustów i szarlatanów, wyspecjalizował się w tej dziedzinie i zaczął pracę największego sceptyka nad ich demaskowaniem. W 1976 roku wraz z kolegami założył Committee for the Scientific Investigation of Claims of the Paranormal (CSICOP), badający codzienność iluzjonistów, obnażający ich kłamstwa niejednokrotnie nawet na antenie telewizyjnej. Kilku magików, uzdrowicieli i proroków pozwało Jamesa Randiego, ale w sądzie nic nie uzyskało albo tez przez niego ogłosiło bankructwo.

Po obejrzeniu filmu Gusa Van Santa z Seanem Pennem, ”Obywatel Milk” w 2010 roku, James Randi wyznał, że jest orientacji homoseksualnej. Od 1986 roku był w związku z artystą z Wenezueli, José Alvarezem, znanym także jako Deyvi Orangel Peña Arteaga. Para wzięła ślub w 2013 roku.

James Randi Educational Foundation

James Randi założył James Randi Educational Foundation w 1996 roku. Organizacja non-profit jest rozszerzeniem działalności zawodowej Randiego – na szeroką skalę edukuje oraz uświadamia społeczeństwo głównie dzięki mediom. Obala nieudowodnione twierdzenia, neguje bezkrytycyzm, bezmyślność, zdolności paranormalne, czyli wszystko to, co przyjmujemy za oczywistość i pewnik, a nie potrafimy tego zrozumieć czy wytłumaczyć. Przez szereg lat organizacja Jamesa Randiego oferowała nawet milion dolarów każdemu, kto byłby w stanie udowodnić w warunkach laboratoryjnych swoje paranormalne właściwości i zdolności parapsychiczne (znane One Million Dollar Paranormal Challenge). Z tysiąca kandydatów żaden nie przeszedł nawet wstępnego etapu kwalifikacyjnego. Fundacja corocznie organizuje też konferencję TAM, czyli The Amaz!ng Meeting, co tydzień wydaje biuletyn, a także pomaga publicznym krytykantom kwestii ponadnaturalnych.

James Randi – książki i filmy

Jako człowiek rozsądny James Randi kwestionuje religię. Możemy się o tym przekonać po lekturze którejś z jego licznych książek. Jeden z żartobliwych esejów znajdziemy chociażby w pozycji z 2009 roku, zbiorze esejów wielu autorów dotykających drażliwej tematyki roli religii w ludzkim życiu. Randi kontynuuje wykłady i prelekcje, przemawia na TED, logicznie i rzeczowo obala mity oraz niszczy przedstawicieli pseudonaukowego światka. Sceptycyzm godny naukowca efektywnie zwalcza wszelkie triki i magiczne sztuczki, która sam określa jako ”trele-morele”, okultystyczne, homeopatyczne i nie tylko.

James Randi jest bohaterem filmu dokumentalnego Justina Weinsteina i Tylera Measoma, ”Uczciwy oszust” (2014). Poznajemy tutaj skomplikowaną osobowość wielkiego człowieka z niezłym poczuciem humoru, który całe życie doskonale stwarza iluzję, ale również pomaga innym ludziom.