historia. O drogę harcerstwa

Tym, którzy tkwią w Harcerstwie od lat paru, od początku niemal powstania tej młodej u nas organizacji, jakże często przypominają się dawne lata — to dawne życie harcerskie, — i czy to w samotnych rozmyśleniach, czy w jakiejś pogadance w kółku starszych harcerzy, czy gdzieś u obozowego ogniska — porównywając stan Harcerstwa, nie, raczej to życie harcerskie — dawne z obecnem, prawie zawsze wszystkie te rozmyślania, refleksje i rozmowy, prowadzą i kończą się bardzo pesymistycznemi horoskopami. Trzeba zauważyć, że z natury tego sposobu rozważań nie dochodzi się i dojść nie można do żadnych praktycznych wskazań i wniosków, — są to bowiem wspomnienia i rozpamiętywania, które rodzą jeszcze większe zniechęcenie, apatję, niżli budzą hart i czyn. Jeśli nawet w jakiej „upartej naturze” wzmoże się „zacięcie” i upór, by przetrwać, by zaradzić, to brak jasnych wskazań przyczyn zła, olbrzymia ilość powikłanych wzajemnie, wynikających jedna z drugiej trudności, w praktyce, już wkrótce takiego hardego ducha osłabią, obezwładnią. Na naszym gruncie — w samym Lublinie i na prowincji — od lat paru obserwując, wiele widziałem tych szczerych porywów, ciężkich upartych zmagań, naprawdę niepowszedniej mocy i wytrwałości, ileż jednak widziałem załamań i zobojętnień już nie tylko entuzjazmu, ale wprost zupełnej utraty wiary w to co jeszcze wczoraj tak święcie się wierzyło. Iluż widzę tych już obojętnie, tak spokojnie traktujących całe Harcerstwo, filistersko urządzających się w życiu, z Harcerstwa tak prędko „wyrastających”. Lecz za daleko poszedłbym mówiąc o tem... Faktem jest, że Harcerstwo przeżywa pewien kryzys — i faktem jest, że nie wszyscy to widzą, może widzieć nie chcą. Dlatego całe to zagadnienie nie jest tak jak być winno — z punktu dobra organizacyjnego — traktowane. Nie ustalono dotychczas istoty zła, nie odnaleziono przyczyn i nie wytknięto wskazań w celu zmniejszenia jeśli nie zupełnego usunięcia go. Jak gdyby nie umiemy czy obawiamy się odszukać je i nazwać po imieniu. Pozostawiamy wszystko biegowi wypadków. Myślę, że w tym właśnie tkwi największe niebezpieczeństwo, bo że w najzdrowszym organiźmie wydarzyć się mogą jakieś zaburzenia, w najlepszej organizacji jakieś usterki — w tym zła jeszcze niema — o ile w organizmie tym jest jeszcze tyle sił żywotnych, które zadanie „białych ciałek krwi” wykonają w swoim czasie i z należytą energją. Zło zaczyna się wtedy dopiero, kiedy się mu rozwinąć pozwala. Konieczną jest rzeczą, zatem poznać dokładnie stan organizmu - organizacji i na podstawie dopiero objawów choroby postawić djagnozę. Tę też metodę przyjmę w swoich rozważaniach. Ponieważ broszura ta ma dotrzeć tak do Społeczeństwa jak i tych którzy pracę prowadzą, musiałem nadać jej charakter informacyjno-wezwawczy. Pierwszy głównie dla Społeczeństwa; drugi — dla Harcerstwa.