Henryk Stroband (1548–1609) – burmistrz toruński

Henryk Stroband to jeden z najwybitniejszych toruńskich mężów stanu. W czasie gdy był on rajcą, a następnie burmistrzem (lata 1586–1609) dokonała się w mieście kolejna „rewolucja”, tym razem ustrojowa. Stroband zainicjował reformy prowadzące do pełnej centralizacji władzy w mieście w rękach rady – powołano tzw. kamlarię miejską, zmodyfikowano lub opracowano od nowa statuty większości cechów rzemieślniczych, wprowadzono jednolity zarząd przytułków, kościołów i szkół, unormowano zarząd tzw. groszem sierocym, wprowadzono nowy podział administracyjny miasta i przedmieść na kwartały […]. W tym samym okresie zlikwidowano odrębne miejsca obrad rajców i ławy nowomiejskiej, zamieniając ratusz nowomiejski na magazyn spółki kupieckiej Strobandów, pobudowano nowy gmach warty i bursę dla uczniów gimnazjum, przebudowano ratusz i arsenał, przygotowany został plan budowy nowoczesnych bastionowych fortyfikacji obronnych [...]. Za rządów Strobanda zahamowany został napływ ludności katolickiej do cechów toruńskich. Było to
swego rodzaju zapowiedzią nasilającego się konfliktu wyznaniowego między luteranami a katolikami. Przez przeszło wiek utrzymywały się jednak zasady tolerancji religijnej, które znalazły oddźwięk w zorganizowanej w Toruniu dyspucie teologicznej między przedstawicielami różnych odłamów chrześcijaństwa – tzw. Colloquium Charitativum z 1645 r.