Kapitulacja Niemiec, aresztowanie, śmierć

6 maja 1945, po decyzji o bezwarunkowej kapitulacji III Rzeszy, Himmler zniknął, gdyż wiedział, że jego los został przesądzony. Bezskutecznie go poszukiwano, ukrywał się m.in. w Lubece i okolicach Flensburga, planował przedostać się do Bawarii. Został zatrzymany 22 maja 1945. Z opaską na oku, bez wąsów, z dokumentami na nazwisko Heinricha Hitzingera, policjanta tajnej żandarmerii wojskowej. Po aresztowaniu Brytyjczycy więzili go m.in. w Zeelos oraz w Westertimke, gdzie został zidentyfikowany.
"Zachowanie Himmlera w ciągu ostatnich dni życia było pełne sprzeczności" - pisze autor biografii - "W przeciwieństwie do innych prominentnych nazistów nie odebrał sobie życia w ostatnich dniach wojny, tylko zamaskował się, choć w tak amatorski sposób, że on sam i towarzyszące mu osoby musiały zostać w pewnym momencie schwytane. Kiedy wpadł w ręce aliantów, upewnił się, że wiedzą, kim jest, a jednak uniknął później odpowiedzialności, popełniając samobójstwo.
Fakt, że postępował w ten sposób, głęboko rozczarował jego ludzi. Nie było to przecież zgodne z cnotami oficera SS, o których nieustannie wygłaszał kazania, a wśród których było przyjmowanie odpowiedzialności za swoje czyny. Nawet gdyby była ona równoznaczna z najbardziej surową karą. W wyniku tego zachowania Reichsfuehrer SS miał po śmierci złą reputację, nawet wśród swoich dawnych zwolenników. I dlatego w powojennych latach nie narodziła się żadna legenda Himmlera".