Geopolityka rurociągów

W Rosji panuje przekonanie, że potencjał surowcowy może być nie tylko motorem rozwoju i modernizacji państwa, ale również ważnym narzędziem polityki zagranicznej, zwłaszcza na obszarze postsowieckim. W tym regionie mamy do czynienia z bardzo złożoną siecią interesów realizowanych przez różnego rodzaju podmioty. Pierwszy z nich to państwa o dużym potencjale surowcowym, ale uzależnione od tranzytu przez rosyjskie terytorium (Kazachstan, Turkmenistan, Uzbekistan). Druga grupa to państwa o korzystnym potencjale tranzytowym, ale pozbawione surowców i uzależnione od dostaw z byłej metropolii (Białoruś, Ukraina, Gruzja, Armenia). Rosja zajmuje w tej sieci pozycję szczególną, bo dysponuje ogromnymi zasobami surowców, dobrze rozwiniętą infrastrukturą przesyłową oraz silnymi przedsiębiorstwami energetycznymi. Utrwalając i pogłębiając uzależnienie energetyczne tych krajów, Moskwa dąży do zwiększenia politycznych i gospodarczych wpływów oraz zaspokojenia regionalnych ambicji przywódczych.

Autorzy zbioru, analitycy Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, badają czynniki wpływające na politykę energetyczną Rosji wobec Białorusi, Ukrainy i państw basenu Morza Kaspijskiego oraz na kształtowanie się dwustronnych stosunków energetycznych między tymi krajami. Oba zagadnienia będą w istotny sposób oddziaływać na całokształt relacji międzypaństwowych w tym regionie w najbliższych latach.