Gao Xingjian

Urodził się we wschodnich Chinach. Prozaik, tłumacz, dramatopisarz, reżyser, krytyk i malarz, studiował język francuski i literaturę w Instytucie Języków Obcych w Pekinie. Podczas Rewolucji Kulturalnej został zmuszony do spalenia swoich manuskryptów i zesłany do obozu reedukacyjnego na wsi.

Do 1979 r. nie można było publikować jego utworów, a pisarzowi zakazano wyjazdu za granicę. W latach 1980-87 publikował krótkie opowiadania, eseje i dramaty w magazynach literackich w Chinach. W tym czasie ukazały się cztery jego książki. Po masakrze na Placu Niebiańskiego Spokoju w 1989 r. wystąpił z szeregów partii komunistycznej. Od 1987 r. ponownie zakazano publikacji jego książek i wystawiania dramatów. Aby uniknąć prześladowań, Xingjian udał się na dziesięciomiesięczną wędrówkę w górzyste rejony Syczuanu. W tym samym roku opuścił Chiny i osiadł w Paryżu jako uchodźca polityczny.

Emigracja wyszła jednak na dobre popularności dzieł Xingjiana. Jego książki przetłumaczono na wiele języków, sztuki są wystawiane w różnych częściach świata (w Polsce pokazano "Ucieczkę" i "Na krawędzi życia"). W 2000 r. Xingjian otrzymał literacką nagrodę Nobla za "dzieła o uniwersalnej wartości, gorzkiej wnikliwości i językowym geniuszu, które otworzyły nowe ścieżki dla chińskiej powieści i dramatu" - jak uzasadniała swój werdykt szwedzka Akademia.

Władze chińskie nie były zachwycone przyznaniem literackiego Nobla pisarzowi, który we własnej ojczyźnie należy do autorów zakazanych. Do dziś nie zmieniły zdania. Zgodnie z sugestią chińskich władz organizatorzy mających się rozpocząć 19 marca Międzynarodowych Targów Książki w Paryżu, których gośćmi honorowymi będą wydawcy chińscy, nie zaprosili Gao Xingjiana. Tłumaczyli to "względami dyplomatycznymi" i chęcią utrzymania dobrych stosunków z chińskimi władzami.