Dziennik 1950 - 1959

[...] Kłopotać się o ludzi, o świat? Artysta nie ma innego powodu, aby tworzyć. Świadomie czy nieświadomie, chodzi mu tylko o to - to jest o kłopot. Jego kontakt z materią, z materiałem twórczym, z którego lepi swoje dzieło, jest kontaktem miłosnym. Ale powód tej miłości jest tylko jeden: to, co stoi poza i ponad nim, bez względu na to, jak to nazwiemy [...]

Kolejny tom dzienników Zygmunta Mycielskiego zamyka się w datach od 10 marca 1950 do 3 grudnia 1959 roku. Jest to czas schyłku doktryny socrealizmu w sztuce, śmierci Józefa Stalina, pierwszych protestów społecznych polskiego Października 1956, także pierwszych międzynarodowych festiwali współczesnej muzyki "Warszawska Jesień" (1956). Graniczne daty tego tomu są przypadkowe. Wyznacza je pojemność rękopiśmiennego zeszytu wraz z jego maszynową kopią, którą wstępnie zaakceptował jeszcze sam autor.
Jan Stęszewski