Drogą okrężną i wprost do celu

W polityce i w poezji Chińczycy upodobali sobie wyrażenie aluzyjne, sformułowanie okrężne; od bezpośredniej konfrontacji woleli subtelność ujęcia nie wprost. Mówimy, że to „po chińsku”, nie rozumiejąc, z czego wynika ich postępowanie.

Nie godząc się na określanie tej różnicy jako natury czy szczególnej mentalności, François Jullien pokazuje, na czym polega taka strategia sensu i jaką ma skuteczność. I właśnie dzięki temu skłania nas do przemyślenia kilku naszych wyborów teoretycznych, a szczególnie dążenia do jak najściślejszego uchwycenia przedmiotu wypowiedzi (jako prawdy), jak też interpretowania wybiegów mowy na podstawie podwojenia płaszczyzn (na rzecz i Ideę).

W odczytanych na nowo wielkich tekstach myśli chińskiej (Dialogi konfucjańskie, Mencjusz, Laozi) odkrywamy wypowiedź „wskazującą”, która nie dąży do uchwycenia ogólności substancji, lecz na prawach globalności zawiera w sobie wszelkie perspektywy, a jej rezultatem jest ciągła zmienność. Na tej zasadzie w Chinach rodzi się bogactwo sensu niejawnego, jak też wartość mądrości.

Książka François Julliena prowadzi nas do kresu logosu. Pracując po drodze nad kolejnym pytaniem: jak oddalenie może wywierać efekt? Innymi słowy, w jaki sposób droga okrężna pozwala dojść do celu?