Dobro dziecka w procesie resocjalizacji. Aspekty pedagogiczne i prawne

Publikacja jest wnikliwą analizą kategorii dobra dziecka w pedagogice resocjalizacyjnej w kontekstach pedagogicznym i prawnym. Justyna Kusztal stawia w swojej pracy szereg pytań o znaczenie, jakie w koncepcjach i praktyce resocjalizacyjnej przypisywane jest dobru dziecka i zasadzie działania dla dobra dziecka. Zdaniem autorki tylko na gruncie współczesnej pedagogiki resocjalizacyjnej w jej obecnym stanie, definiowanym w literaturze przedmiotu jako ciągłość i zmiana, jest możliwe dokonanie analizy i rekonstrukcji znaczenia kategorii tak niejednolitej, nasyconej wieloma zaszłościami, wyobrażeniami, mitami, jak dobro dziecka-wychowanka, bo to ona stanowi sens i umocowanie aksjologiczne działań nakierowanych na zmniejszanie obszarów niedostosowania społecznego dzieci i młodzieży.
Praca ma charakter interdyscyplinarny i składa się z trzech zasadniczych części. W części pierwszej autorka wyprowadza z literatury pedagogicznej kategorię badawczą dobra dziecka, by w części drugiej pokazać, czy i jak funkcjonuje ona we współczesnej pedagogice resocjalizacyjnej i naukach prawnych. W części trzeciej proponuje i realizuje własną koncepcję badań empirycznych, których przedmiotem są znaczenie dobra dziecka i zasada działania dla dobra dziecka w procesie resocjalizacji.
Ze „Wstępu"
Szczególnie istotne jest podjęcie przez autorkę pionierskich rozważań koncentrujących się na rozumieniu pojęcia „dobro dziecka" oraz na różnorodnych aspektach jego funkcjonowania w obszarach teorii i praktyki resocjalizacyjnej. Termin ten jest wieloznaczny i stwarza pretekst do różnych interpretacji, a Justyna Kusztal konsekwentnie analizuje te możliwości, ukazując ich etiologię i konsekwencje. Uwzględnia bogaty dorobek z tego zakresu dostępny w literaturze krajowej i obcej i po rozważaniach dotyczących problematyki dobra dziecka we współczesnych koncepcjach filozoficznych, pedagogicznych i prawnych przechodzi do wnikliwej analizy problematyki dobra dziecka w pedagogice resocjalizacyjnej. W ujęciu ewolucyjnym zarówno ukazuje zmianę poglądów co do rozumienia dobra dziecka, jak i prezentuje najważniejsze rozwiązania w tej kwestii oraz ich adaptację do praktyki wychowawczej i resocjalizacyjnej. Publikacja stanowi istotny wkład w dotychczasowy dorobek nauk pedagogicznych, w tym zwłaszcza pedagogiki resocjalizacyjnej.
Z recenzji dr. hab. Marka Heinego
Justyna Kusztal, doktor nauk humanistycznych w dziedzinie pedagogiki, magister prawa, magister pedagogiki, specjalność: pedagogika resocjalizacyjna, adiunkt w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Jagiellońskiego. Autorka oraz redaktorka monografii, artykułów w czasopismach i pracach zbiorowych i realizatorka projektów badawczych. W jej pracy naukowo-badawczej istotne miejsce zajmują dzieci i młodzież zagrożone niedostosowaniem społecznym oraz instytucjonalny system zapobiegania niedostosowaniu społecznemu (szkoła, instytucje wychowawcze i resocjalizacyjne) i wymiar sprawiedliwości w sprawach nieletnich.