Defekty. Literackie auto/pato/grafie – szkice

U podstaw książki tkwi pomysł opisu narracji literackich, które odnoszą się do choroby. Iwona Boruszkowska próbuje zmapować różnoraką materię chorowania jako tematu i tekstowej praktyki. Tom cechuje ten szczególny stosunek do krytycznego fachu, który pozwala odpowiadać na pytanie: po co dziś czytamy? Bardzo ciekawa jest zastosowana w tytule dekonstrukcyjno-psychoanalityczna kategoria defektu, która w części drugiej książki ulegnie przewartościowaniu: defektywne narracje okażą się w niej tymi, na które najbardziej czeka współczesny czytelnik; pod piórem wybitnych pisarek i pisarzy temat o doświadczeniu „zepsucia", „nienormatywności" zamienia się w narrację przyciągającą uwagę. Szkice zawierają pogłosy ukierunkowanej, bliskiej lektury, połączonej mocną nicią zainteresowań tematyką choroby, ale też - za sprawą rozkwitającej wokół wybranych pojęć kompozycji, dzielenia na krótsze i dłuższe rozdziały, nadawania „diagnostycznych" tytułów i wykorzystywania mott - stają się swego rodzaju przewodnikiem po emotywnych aspektach literatury o chorowaniu. Mamy do czynienia z dobrze skomponowaną, napisaną z dużą erudycją i wrażliwością książką, w której smutek, lęk, schizofrenia, depresja, anomia są ruchomymi plamkami nowoczesnej i ponowoczesnej tożsamości. To przekonująca próba zapisu lektury ukierunkowanej dobrze dobranymi, przemyślanymi i odświeżającymi dyskurs krytyczny narzędziami.

Z recenzji prof. dr hab, Ingi lwasiów

Autorka przekonuje nas, że wejście w sferę literatury opisującej chorobę, często też z choroby czyniącej strategię pisarską, umożliwia podjęcie najważniejszych kwestii nowoczesności - relacji międzyludzkich, tożsamości i wolności jednostkowej. Książka Iwony Boruszkowskiej to chyba pierwszy (i bardzo udany) przypadek podjęcia na polskim gruncie idei Gilles'a Deleuze'a - takiego zbliżenia krytyki i kliniki, którego celem jest diagnoza literatury jako (zapisu] choroby.

Dr hab. Jarosław Fazan

Iwona Boruszkowska - filolożka, kulturo-znawczyni, krytyczka literacka, tłumaczka współczesnej literatury ukraińskiej. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego (filologia polska i kulturoznawstwo). Doktorantka na Wydziale Polonistyki UJ, gdzie zajmuje się badaniem literackich reprezentacji szaleństwa w ukraińskim modernizmie. Publikowała m.in. w „Przekładańcu", „Czasie Kultury", „Nowej Dekadzie Krakowskiej", „Znaku", „Radarze" i tomach zbiorowych. Aktualnie realizuje indywidualny grant NCN „Etiuda" oraz współtworzy Pracownię Pytań Krytycznych UJ. Interesuje się m.in. melancholią i retoryką depresji, (auto)biografią intelektualną, spa-cjalnością oraz literaturą ukraińską.