Córka Mendla

W 1989 roku Martin Lemelman nagrał opowieść swojej matki, Gusty, o jej dzieciństwie w Polsce w latach trzydziestych i ucieczce przed nazistowskimi prześladowaniami. Córka Mendla jest komiksową transkrypcją wstrząsającego świadectwa jego matki, przywracającą jej opowieść do życia za pomocą czarno-białych rysunków splecionych z reprodukcjami zdjęć, dokumentów i innych pozostałości czasów. Rezultat tych zabiegów oryginalnie, autentycznie i poruszająco mówi o nadziei i przetrwaniu w czasach rozpaczy.

"Córka Mendla" jest opowieścią prywatną, bardzo indywidualną, skupioną na głównej bohaterce oraz jej najbliższej rodzinie. Jest też opowieścią publiczną, świadectwem. Jest dziełem polifonicznym – opowieść Gusty Lemelman nagrano dla celów prywatnych, została jednak spisana i zilustrowana przez jej syna, Martina Lemelmana, dopiero po jej śmierci. Dwie warstwy – opowieść Gusty i jej transkrypcja zarówno literacka, jak i ikonograficzna – powodują, że nie można Córki Mendla traktować jako komiksu autobiograficznego, a plastyczno-narracyjną interpretację. Interpretację opartą o fakty historyczne czy wynikające z jej opowiadania, a także istniejące fotografie i dokumenty rodziny Gusty Lemelman.

W czasach, gdy zaprzeczanie Holocaustowi staje się niesłychanie jadowitą bronią w rękach antysemitów, ta wzruszająca, sugestywna, naoczna i autentyczna relacja o drodze jednej rodziny przez doliny pokryte śmiertelnym zagrożeniem jest doskonałą przeciw-bronią. Powinna być czytana przez młodych i starszych, przekazywana z pokolenia na pokolenie, bo choć zbledną wspomnienia i umrą świadkowie, to nienawistnicy nadal będą próbować zasiać wątpliwości. – Alan Dershowitz, profesor prawa na Harwardzie.