Ciągle po kole

Ciągle po kole to zapis rozmów na temat życia w getcie i powstania w kwietniu 1943, które Anka Grupińska w latach 1985–2000 przeprowadziła z żołnierzami żydowskimi: Markiem Edelmanem, Szmuelem Ronem, Maszą Glajtman Putermilch, Pniną Grynszpan­‑Frymer, Aronem Karmim, Lubą Gawisar, Adiną Blad Szwajgier, Haliną (Chajką) Bełchatowską, Bronkiem Szpiglem i Kazikiem Ratajzerem. To wyjątkowy dokument zawierający historię mówioną czasu Zagłady.

Żyją na świecie inni, czasem w literaturze nazywani "dzikimi", ocaleńcy z powstania, którzy bronili swego życia. Książkę otwiera rozmowa z dr Markiem Edelmanem, ostatnim żyjącym dowódcą powstańczym, przeprowadzona w warunkach konspiracyjnych w 1985 r. dla poznańskiego pisma podziemnego "Czas". Do kolejnych rozmów doszło w Izraelu i w Polsce w 1988 i 1989 r. Ostatnie, najnowsze, nieobecne w poprzedniej książce (z Chajką i Bronkiem, Kazikiem i Markiem) - zostały przeprowadzone w Montrealu, Jerozolimie i Łodzi w 1999 i 2000 r.

Tom zamyka rozmowa z dr Edelmanem; w ten sposób po kole wracamy do punktu wyjścia. Jest to tekst podsumowujący wszystkie poprzednie, zamykający temat i otwierający nowe przestrzenie - dla myślenia o tamtym świecie, dla próby współodczuwania... Rozmowy z żołnierzami i łącznikami ŻOB-u ilustrowane są wielostronicowym materiałem zdjęciowym (archiwalne i współczesne zdjęcia bohaterów książki, archiwalne zdjęcia z getta - wiele z nich dotychczas niepublikowanych).

Teksty rozmów natomiast zostały opatrzone obszernymi przypisami Pawła Szapiro, które, czytane jako spójny tekst, stanowią szkic opowieści historyka o Holokauście.