Chruszczow. Człowiek i epoka

Dla przeciętnego Polaka Nikita Chruszczow to przede wszystkim ten mały, gruby w kapeluszu, bohater dowcipów i anegdot, siejący kukurydzę na Księżycu i z uśmiechem walący butem w pulpit na posiedzeniu Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Jeżeli jednak sobie uprzytomnimy, że był to przywódca jednego z dwóch największych mocarstw, człowiek, od którego kaprysu przez dziesięciolecie zależał los Polski, to – jest to raczej mało.
Do roku 1989 byliśmy niejako usprawiedliwieni. Ale dziś? Mimo że od lat jesteśmy krajem wolnym i humory kremlowskich dygnitarzy już nie decydują o pogodzie w Warszawie, o Chruszczowie mieliśmy dotąd w Polsce jedną tylko pracę – pióra Roja Miedwiediewa: bardzo rzetelną, ale mocno już przestarzałą, bo nieuwzględniającą choćby tylko ogromnych archiwów otwartych po upadku Związku Radzieckiego.
Książka Williama Taubmana – znanego i uznanego amerykańskiego politologa, znającego opisywany kraj, jego język i ludzi – świetnie wypełnia tę dotkliwą lukę. Jego Chruszczow jest najpełniejszą jak dotychczas biografią tego polityka, uwzględniającą całą istniejącą na jego temat na Zachodzie literaturę, rozliczne dostępne dzisiaj na Wschodzie dokumenty i bodaj wszystkie najważniejsze wspomnienia naocznych świadków epoki – ludzi z otoczenia tego prekursora „pieriestrojki”.