Celina i Adam Mickiewiczowie

Dzieje małżeństwa Adama Mickiewicza z Celiną Szymanowską, od początku przyjmowanego wręcz nieprzychylnie przez emigrację polską, która zarzucała żonie Wieszcza jej pochodzenie (Żydówka, córka artystki na dworze carskim), niegospodarność, brak gustu, ekstrawagancję (obcięte włosy, cylinder), zaborczość, chęć dominacji. Niektórzy jednak, zwłaszcza mężczyźni, doceniali jej urodę i wdzięk. Jak w tej atmosferze układały się stosunki między małżonkami, jak wyglądało życie rodzinne Mickiewiczów, dowie się czytelnik z książki Aliny Witkowskiej, wybitnej znawczyni epoki romantyzmu.

Emigracją zatrzęsło. Każdy ślub wybitniejszej postaci zrobiłby wrażenie w tym środowisku zamkniętym i skazanym na siebie. (...) A co dopiero mówić o ślubie Mickiewicza uważanego nie tylko za cudownego przywódcę, ale także za własność narodu. Własności wspólnej nie mogła, nie powinna posiadać jedna kobieta. Kimkolwiek by ona była. Celina Mickiewiczowa naraziła się więc emigracji już przez sam fakt małżeństwa. Stało się tak, jakby każdemu coś ukradła.
Alina Witkowska