Awrom Suckewer
Dziecięce lata spędził na Syberii, dokąd uciekła jego rodzina po wybuchu I wojny światowej. Poemat Sibir nawiązujący do tych dziecięcych doświadczeń, pięknie ilustrował wieloletni przyjaciel poety Marc Chagall. Fascynacja zmysłowością przyrody, którą wówczas w sobie ukształtował, stanowiła charakterystyczny rys jego późniejszych wierszy. Nieprzypadkowo zresztą to o Bolesławie Leśmianie powiedział kilka lat temu w wywiadzie, że jeżeli chodzi o twórczość polską to właśnie Leśmian „był jego poetą”, poetą, z którym dzielił artystyczny światopogląd. W młodości Suckewer związany był z Wilnem i grupą artystyczną Jung Wilne, ale miał w niej pozycję osobną. W jego wczesnej poezji znać wyraźne ślady lektury autorów rosyjskich oraz polskich romantyków i modernistów. Oprócz Leśmiana był to przede wszystkim Cyprian Norwid, któremu poświęcił poemat stanowiący centralną część swego debiutanckiego tomiku Lider (1937). Po wybuchu II wojny światowej i późniejszym zajęciu przez Niemców Wilna znalazł się w getcie, a następnie w
leśnej partyzantce. Po wojnie wraca do Polski, którą jednak wkrótce opuszcza, a polski epizod swojej biografii zamyka przejmującym poematem Do Polski. Twórczość Suckewera, szczególnie ta późniejsza, powojenna nie jest w Polsce dobrze znana. Na polski przełożono zaledwie kilka wierszy z tomu zatytułowanego Lider fun togbuch [Wiersze z dziennika]. Oprócz tego po polsku, w przekładzie Michała Friedmana, ukazał się zbiór jego utworów prozaicznych pt. Zielone akwarium, zaskakujący (czy nawet atakujący) czytelnika przepełnioną metaforą estetyką. „Nigdy nie czytałam podobnego skrzyżowania poezji z autobiografią i baśniowości z tragedią” – pisała w tekście Po słowach stąpaj jak po zaminowanym polu Janina Katz. „Cechy tej poetyki, zauważała, [to] przeładowanie gwałtownymi metaforami, obfitość personifikacji i poetyckich porównań. A także czułość języka, momentami ocierająca się o czułostkowość, Suckewer kocha swoich zmarłych namiętną, niemożliwą do zaspokojenia miłością”. Tę – nieco inną, a jednak wciąż podobną –
namiętność, nienasycenie, fascynację ciałem i przyrodą znać także w jego innych tekstach. Suckewer czeka wciąż w Polsce na dobrych tłumaczy i dobrych krytyków.
Data urodzenia | 14.07.1913 |
Miejsce urodzenia | Smorgonie |
Data śmierci | 18.01.2010 |
Miejsce śmierci | Tel Awiw |
Podziel się opinią
Komentarze