Atlas Śródziemia. Przewodnik po świecie Tolkiena

W królestwie czarów istnieją morza, Słońce, Księżyc, Ziemia i wszystko, co się na niej znajduje: a więc drzewa i ptaki, woda i kamienie, chleb i wino, i my, śmiertelnicy, jeśli nas zaklęto. To słowa J.R.R. Tolkiena, który w swej literackiej kreacji zawarł wszystkie zasadnicze elementy naszego świata: krajobrazy, minerały, klimat, roślinność, jednostki polityczne, rasy, języki i szlaki handlowe. Nie poprzestał jednak na opisie, połączył je mistrzowsko, osiągając efekt, który uważał za szczególnie ważny dla wiarygodności imaginacyjnej scenerii – „wewnętrzną spójność cechującą rzeczywistość.” Pod tym względem sukces Tolkiena jest całkowity: jego krajobrazy wydają się należeć do prawdziwego świata, po którym możemy wędrować wraz z Drużyną Pierścienia i oddychać powietrzem Śródziemia... jeśli tylko odnajdziemy do niego drogę.