Thomas Berger

Prozaik amerykański. Służył w siłach zbrojnych USA w okupowanych po II wojnie światowej Niemczech. Doświadczenia tego okresu wykorzystał w debiucie powieściowym Crazy in Berlin (1958, Szalony w Berlinie). Powieść ta jest pierwszą częścią cyklu o Carlo Reinharcie; pozostałe to: Reinhart in Love (1962, Reinhart zakochany), Vital Parts (1970, Wnętrzności i Reinhart's Woman (1981, Kobiety Reinhart). W poszczególnych częściach tetralogii śledzimy losy życiowe bohatera; wydarzenia rozgrywają się na tle historii Ameryki, od wojny do l. 80. Cykl o Reinharcie jest w pewnej mierze sagą rodzinną, czy może raczej jej parodią. W Crazy in Berlin właściwie to nie Reinhart jest szalony, szalony jest świat, który poddał się totalitarnemu obłędowi (Niemcy, Związek Radziecki). Dość szalona okazuje się w kolejnych częściach cyklu również Ameryka. Były kapral armii USA cały czas sytuuje się jakby poza jaj nawiasem, co zbliża go do typu bohatera romansu łotrzykowskiego i powieści osiemnastowiecznej. Również w swym
najbardziej znanym utworze, nieco melancholijnej parodii opowieści z Dzikiego Zachodu, Małym wielkim człowieku (1964, Little Big Man), Berger odwołuje się do wzorów powieści pikarejskiej; narratorem jest tu stojedenastoletni traper, pamiętający jeszcze eksterminację Indian; wychowany wśród nich, pozna najbardziej odpychające strony ich zycia, ale wróciwszy pomiędzy białych, uznał ich za gorszych. Z upodobaniem przedrzeźniający różne gatunki pisarz ma w swym dorobku parodię kryminału, Killing Time (1967, Dla zabicia czasu). Ponadto opublikował m.in. Regiment of Woman (1973, Rządy kobiet), Who is Teddy Villanova?, Arthur Rex (1978), The Feud (1983, Zmienianie przeszłości), Suspects (1996, Podejrzani). Chętnie posługuje się groteską i karykaturą, ale za komizmem kryje się zazwyczaj drugie, niewesołe dno. W twórczości Bergera realizację znajduje konwencja "czarnej komedii", bodaj nigdzie w powieści amerykańskiej nie odgrywająca równie wielkiej roli. Na polski jego powieści tłumaczyli L. Jeczmyk i
T. Bieroń.