W systemie pańszczyźnianym szlachcic miał pełną władzę nad chłopem. Mógł poddanego bić, torturować, skazać na śmierć, pozbawić domu. Ale nie był w stanie wymóc na nim efektywnej pracy. Niewolnicze realia sprawiły, że polscy chłopi – przodkowie przytłaczającej większości dzisiejszych Polaków – do perfekcji opanowali sztukę kombinowania. Tylko dzięki "chytremu bydleniu" mogli przetrwać.
