Russek: prof. Błoński był jednym z prekursorów dialogu polsko- żydowskiego

Z odejściem prof. Jana Błońskiego tracimy jednego z największych prekursorów dialogu polsko-żydowskiego – powiedział, dyrektor Fundacji Judaica - Centrum Kultury Żydowskiej (CKŻ) w Krakowie Joachim Russek.

Prof. Jan Błoński był współtwórcą i wieloletnim przewodniczącym Rady Fundacji Judaica - Centrum Kultury Żydowskiej w Krakowie.
- Choć wszyscy wiedzieliśmy, że od kilku lat prof. Błoński zmagał się ze straszliwą chorobą, to wiadomość o jego śmierci spadła na nas jak grom z jasnego nieba - powiedział Russek.

- Ten wybitny uczony, humanista, historyk literatury i krytyk literackim, eseista, tłumacz, profesor UJ w naszym domu pewnie zostanie zapamiętany przede wszystkim jako autor niezapomnianego eseju Biedni Polacy patrzą na getto opublikowanego na początku 1987 r. w „Tygodniku Powszechnym” - mówił dyrektor CKŻ.

- Z dzisiejszej perspektywy, kiedy myślimy o trudnym dialogu polsko-polskim o problemach żydowskich czy o dialogu polsko-żydowskim czy chrześcijańsko-judaistycznym, nie sposób nic powiedzieć nie zaczynając od tego tekstu. Ten tekst, myślę, ukształtował sporą część polskiej inteligencji ostatnich lat i nieczęsto się zdarza, żeby obchodzono rocznicę opublikowania tekstu, a tak było w tym przypadku - mówił Russek.

- Pewne jest to, że ten tekst wybitnego historyka literatury i krytyka literackiego stanowił początek rewolucyjnych zmian w trudnym procesie zmagania się z problematyką polsko-żydowską, oczyszczania tej problematyki, co ciągle jeszcze trwa, z uproszczeń i stereotypów, zmagania i uznania nie tylko jednej pamięci, ale wielu pamięci dotyczących II wojny światowej - podkreślił dyrektor Fundacji Judaica.
Jak podkreślił, z odejściem prof. Błońskiego tracimy jednego z największych prekursorów dialogu polsko-żydowskiego.

- Chciałbym przytoczyć zdanie Rafaela F. Scharfa, z którym prof. Błoński był zaprzyjaźniony przez wiele lat. Rafael Scharf w jednym ze swoich esejów napisał: „Ja jestem za Polską Błońskiego ” i poza prof. Błońskim wymienił jeszcze kilka wspaniałych nazwisk polskiego życia intelektualnego drugiej połowy XX wieku - przypomniał Russek.

Według Russka, z perspektywy świata zewnętrznego, gdzie jeszcze obecnie funkcjonują nieusprawiedliwione uproszczenia i generalizacje dotyczące Polski, prof. Błoński , nawet w środowiskach, które miały nie bardzo adekwatny obraz stosunków polsko-żydowskich był postacią sprawiedliwego.

- To było jak ze sprawiedliwymi w Sodomie i Gomorze. Tam ich nie uzbierano, a obecność prof. Błońskiego w życiu intelektualnym naszego kraju była takim dowodem, że jednak nie wszyscy byli nieprzyjaźni i że byli ci sprawiedliwi. Profesor wśród sprawiedliwych był postacią absolutnie wyjątkową - powiedział Joachim Russek.

- I trudno sobie wyobrazić, jak teraz przyjdzie nam funkcjonować w naszym centrum bez profesora, mimo że przez ostatnie kilka lat nie uczestniczył na co dzień w jego życiu, jak to miało miejsce przed jego chorobą. Zawsze zostaną nam jego teksty - zaznaczył.