Północ - Południe

Henryk Samsonowicz ujmuje to zagadnienie wielostronnie. Pokazuje mianowicie, że w każdej epoce - od starożytności poczynając - współdziałanie i więzi, a także kontrasty i konflikty regionów Europy miały odmienny charakter i znaczenie w zakresie gospodarki, władzy i kultury. Północ i Południe nie są ściśle określonymi regionami; oznaczają raczej odmienne style życia i organizacji społecznej, nie mniej ważne niż częściej dostrzegany podział na Wschód i Zachód Europy.