Nastolatka z dobrego domu zabija kolegę, drugi jest ciężko ranny. Gilly Macmillan opisuje jej historię

Gilly Macmillan: Pomysł ”Perfekcyjnej dziewczyny” zrodził się w mojej głowie na długo przed przystąpieniem do pisania. Wiele lat temu opowiedziano mi autentyczną historię nastolatki i nie mogłam o niej zapomnieć. Pochodziła z dobrej rodziny i czekały ją wspaniałe perspektywy, lecz było w niej coś dziwnego. Pewnej nocy popełniła poważny błąd i spowodowała śmierć kolegi, drugi został poważnie ranny. Kiedy to się wydarzyło, miała mniej więcej siedemnaście lat i w rezultacie trafiła do domu poprawczego, co uniemożliwiło jej ukończenie szkoły i zniszczyło szanse na normalne życie. W domu poprawczym brała narkotyki i w chwili zwolnienia była uzależniona. Mimo wysiłków rodziny mieszkała w przytułkach i pozostała na marginesie społeczeństwa. Jej życie nigdy nie wróciło na poprzedni tor.

Wstrząsnęła mną ta historia. Współczułam dziewczynie i jej rodzicom i zadawałam sobie wiele pytań. Zastanawiałam się, jak wygląda sytuacja osoby, której szanse na normalne życie legły w gruzach z powodu pochopnej decyzji, nim wkroczyła w dorosłość. Czy ma szansę na rozpoczęcie nowego życia i jak ono się potoczy?

Pytania te tak bardzo mnie absorbowały, że zaczęłam pisać powieść o podobnych wydarzeniach. Uznałam, że historia nastoletniej dziewczyny trafiającej do domu poprawczego może się stać podstawą fascynującej, choć trudnej fabuły, która stanie się jeszcze bardziej interesująca, jeśli główna bohaterka będzie czymś w rodzaju cudownego dziecka, ponieważ podwyższy to stawkę dla niej samej i dla jej rodziny. Problem, jakimi uzdolnieniami obdarzyć Zoe – ideał dziewczyny – okazał się prosty, ponieważ jedno z moich własnych dzieci jest utalentowane muzycznie i od wielu lat żyjemy w świecie konkursów pianistycznych. Większość ich uczestników to ludzie towarzyscy i weseli, ale czasem można podejrzewać, że niektóre dzieci lub nastolatki są poddawane nadmiernej presji, by odnosić sukcesy, podobnie jak Zoe.

Zoe Maisey, cudowne dziecko, zachwyca talentem muzycznym. Ale myli się ten, kto sądzi, że ta panna to ideał. Przed paru laty Zoe spowodowała śmierć trzech nastolatków. Poniosła karę. Jest wolna. Ale czy wolna od przeszłości?

W trakcie pisania czułam, że Zoe to dla mnie pretekst do analizy psychiki nastolatków. Młodzi ludzie często bywają wyjątkowo inteligentni i rozwinięci emocjonalnie, a jednak nie potrafią panować nad swoim życiem. Osobowość Zoe i jej historia zawierają wiele takich sprzeczności. Zoe jest obdarzona błyskotliwym intelektem i wyobraźnią, a nauka gry na fortepianie wyrobiła w niej niezwykłą dyscyplinę i siłę woli. Spędziła kilkanaście miesięcy w domu poprawczym, teraz żyje w luksusowych warunkach, korzysta z wielu przywilejów. Staje się znana jako pianistka, lecz talent izoluje ją od rówieśników. Zafascynowały mnie te przeciwieństwa: ich wpływ na nastoletnią dziewczynę, jej emocje i zachowania. Często wyobrażałam sobie Zoe jako ptaka w klatce: samotną, błyskotliwą, piękną, odważną. Nie wolno jej nie doceniać.

”Problem, jakimi uzdolnieniami obdarzyć Zoe – ideał dziewczyny – okazał się prosty, ponieważ jedno z moich własnych dzieci jest utalentowane muzycznie” - mówi Macmillan.

Osadziłam fabułę w wąskich ramach czasowych: rozgrywa się zaledwie w kilku miejscach, z udziałem niewielu postaci. Miałam nadzieję, że powstanie dzięki temu ciężka, klaustrofobiczna atmosfera kameralnego dramatu – uwielbiam tę formę teatralną. Lubię książki i filmy, w których bohaterowie oddziałują na siebie, co tworzy niepowstrzymany ciąg zdarzeń, podobnie jak w ”Perfekcyjnej dziewczynie”. Oprócz Zoe jest kilkoro innych narratorów. Miałam nadzieję, że dzięki temu czytelnicy będą mogli przeżywać książkę prawie jak film: bohaterowie pojawiają się na ekranie i znikają, a czytelnik obserwuje rozwój akcji z punktu widzenia różnych postaci. W moim przekonaniu technika ta nadaje każdemu z bohaterów większą głębię, zdziera z ich twarzy oficjalne maski, pozwala dostrzec prawdziwe motywy i myśli. Uważam, że kiedy czytelnik ma wgląd w psychikę więcej niż jednej postaci, stawka staje się wyższa i widać, jak motywacje różnych osób wchodzą w interakcję z motywacjami Zoe (…).

10 książek, które zainspirowały ”Perfekcyjną dziewczynę”

Kiedy pisałam ”Perfekcyjną dziewczynę”, starałam się analizować książki o trzech szczególnych cechach. Były to powieści, w których pojawia się nastolatek o silnej psychice, które rozgrywają się w krótkim czasie i mają wielu narratorów. W ciągu dziewięciu miesięcy pracy nad powieścią przeczytałam wiele książek o takich cechach. Oto dziesięć moich ulubionych pozycji.

Jerome David Salinger, ”Buszujący w zbożu”
Klasyczna powieść amerykańska, a Holden Caulfield, nastoletni narrator, to zręcznie nakreślona, przekonująca postać. Książka analizuje jego wyobcowanie i wysiłki, by zrozumieć swoją tożsamość. Uwielbiam kapryśny styl narracji, podobny do strumienia świadomości, który sprawia, że czytelnik czuje się powiernikiem Holdena. Salinger w wyrazisty sposób przedstawia psychikę głównego bohatera, niesfornego, silnego i inteligentnego.

Susan Eloise Hinton, ”Outsiderzy”
Klasyczna historia o dojrzewaniu, lecz również cudowna, wzruszająca powieść, która doskonale pokazuje, jak młodzi ludzie mogą paść ofiarą okoliczności. Narratorem i głównym bohaterem jest Ponyboy Curtis. Odkąd po raz pierwszy wzięłam tę książkę do ręki, nie potrafię o nim zapomnieć. W dalszym ciągu czuję niepokój o Curtisa, choć poznałam jego dzieje trzydzieści lat temu!

*Marissa Pessl, ”Wybrane zagadnienia z fizyki katastrof” *
Narratorką jest Blue van Meer, inteligentna nastolatka osiągająca świetne wyniki w nauce. Bardzo mi się podoba energia książki i to, jak bohaterka ujawnia swój charakter na kartach powieści, usiłując odkryć, dlaczego jedna z jej ulubionych nauczycielek popełniła samobójstwo. Ciekawa historia, pełna wyzwań dla czytelników, łącząca znakomitą analizę psychologiczną z elementami tradycyjnego kryminału.

*Karen Joy Fowler, ”Nie posiadamy się ze szczęścia” *
Narratorka nosi imię Rosemary, a chociaż nie jest nastolatką, ponieważ studiuje w college’u, większa część książki opisuje jej młodzieńcze lata. Świeży, indywidualistyczny głos Rosemary od początku mnie zafascynował i przeczytałam ”Nie posiadamy się ze szczęścia” jednym tchem. To dowcipna, błyskotliwa, niezwykła powieść o wciągającej fabule, lecz głównym wątkiem są ważne, interesujące tematy dotyczące miłości i rodziny. Rzadko kto rozumie je równie głęboko.

John Green, ”Gwiazd naszych wina”
Uwielbiam Hazel Grace Lancaster, nastoletnią narratorkę tej wspaniałej powieści. ”Gwiazd naszych winę” napisano dla młodzieży i po przeczytaniu poleciła mi ją córka. Przyznaję, że wzięłam ją do ręki z pewną dozą sceptycyzmu, ale kiedy już to zrobiłam, po prostu nie mogłam się oderwać. Inteligencja Hazel, jej dobroć i wrażliwość połączone z niezwykłym spojrzeniem na życie spowodowanym chorobą, a poza tym, oczywiście, naturalna delikatność związana z okresem dojrzewania sprawiają, że to piękna, choć smutna opowieść o rodzinie i życiu. Książka, którą trzeba przeczytać.

*William Faulkner, ”Kiedy umieram” *
Historia śmierci i pogrzebu Addie Bundren, nestorki wielkiej rodziny w latach dwudziestych XX wieku w stanie Missisipi, opowiedziana z około piętnastu różnych punktów widzenia. Kolejne strumienie świadomości krzyżują się i przeplatają, a poszczególni narratorzy stopniowo ujawniają coraz więcej faktów z życia Addie, jej krewnych i innych osób. Wymagająca lektura, ponura opowieść, niewiarygodnie mocna, wciągająca i, przede wszystkim, ludzka.

Gabriel García Márquez, ”Kronika zapowiedzianej śmierci”
Krótka, mistrzowska powieść, która rozgrywa się w ciągu jednego dnia i opowiada o ostatnich chwilach Santiago Nasara. W pierwszym zdaniu dowiadujemy się, że bohater wkrótce umrze, a jednak trzyma nas w napięciu wnikliwość Márqueza, gdy opisuje zwykłe i niezwykłe wydarzenia. Śmierć przez wiele godzin tropi Santiago, aż wreszcie go dopada. Znakomite studium ludzkiej natury, miłości, przeznaczenia i zemsty.

Nicholson Baker, ”The Mezzanine”
Żadna z powieści, które czytałam w trakcie pracy nad ”Perfekcyjną dziewczyną”, nie rozgrywa się w tak krótkim czasie. Zajmuje jedną godzinę w porze lunchu i spędzamy ten czas w umyśle narratora, Howiego, poznając każdą jego myśl. Cudownej dbałości o szczegóły towarzyszy znakomita analiza funkcjonowania ludzkiej psychiki; siłą książki jest opis przyziemnych spraw. Nie jest to powieść, którą można czytać w szybkim tempie, jej lektura wymaga wysiłku, lecz dziwnie uspokaja.

Herman Koch, ”Kolacja”
Książka, od której nie można się oderwać. Akcja rozgrywa się w ciągu jednego wieczoru w czasie eleganckiej kolacji. Główny bohater i jego żona spotykają się z bratem i szwagierką, by ustalić, co począć ze swoimi nastoletnimi synami, którzy zrobili coś wyjątkowo szokującego.

Judith Guest, ”Zwyczajni ludzie”
Na podstawie tej znakomitej powieści powstał jeden z moich ulubionych filmów. Jest to historia rodziny z zamożnych przedmieść, która usiłuje prowadzić normalne życie po dwóch wstrząsających wydarzeniach. Narratorem jest nastolatek Conrad Jarre, a książka to wrażliwa analiza depresji, miłości, żalu i wyrzutów sumienia. Z bolesnymi szczegółami przedstawia wyjątkowo silne napięcia psychologiczne, które powstają, gdy ludzie usiłują podtrzymywać pozory, choć życie już nigdy nie będzie takie samo.

*O autorce: *Gilly Macmillan urodziła się w Swindon w Wielkiej Brytanii, jako nastolatka wyjechała do Kalifornii. Studiowała historię sztuki w Bristolu i Londynie. Jest dziennikarką związaną z ”The Burlington Magazine”. Hobbystycznie zajmuje się fotografią. Debiutowała świetnie przyjętym thrillerem psychologicznym ”Dziewięć dni”.

Fragment pochodzi z książki ”Perfekcyjna dziewczyna”, Gilly Macmillan, Wydawnictwo Świat Książki. Premiera 25.10.2017