Czy kultura ma znaczenie?. ZZL w japońskich fabrykach w Polsce

Od lat 50. XX wieku japońskie przedsiębiorstwa produkcyjne i stosowane w nich metody zarządzania były źródłem fascynacji badaczy zarządzania, a w latach późniejszych – zazdrości praktyków. Mimo usilnych starań wiele przedsiębiorstw próbujących imitować japońskie rozwiązania ponosiło porażkę, co przyczyniło się do utrwalenia stereotypu na temat japońskich praktyk produkcyjnych jako determinowanych przez kulturę narodową i niemożliwych do przetransferowania poza granice Japonii. Celem książki był opis procesu ewolucji ZZL i praktyk produkcyjnych w dwunastu japońskich przedsiębiorstwach w Polsce oraz ukazanie roli kultury jako jednego z czynników determinujących przebieg tego procesu. Wnioski płynące z badania są niezwykle optymistyczne i motywujące.

Okazuje się bowiem, że słynna japońska wydajność i praktyki produkcyjne są w znacznie mniejszym stopniu, niż się powszechnie uważa, determinowane przez japońską kulturę narodową. Fakt, iż niektóre z badanych przedsiębiorstw, nawet w oczach japońskich menedżerów, osiągały wyniki porównywalne do zakładów japońskich, oznacza, że szanse mają wszystkie polskie firmy produkcyjne, które w świadomy i konsekwentny sposób rozwijać będą swoją funkcję personalną.

Autor podejmuje ważną dla dyscypliny nauk o zarządzaniu problematykę kształtowania funkcji personalnej w przedsiębiorstwie produkcyjnym. Praca jest osadzona w obszarze zarządzania japońskiego, który obejmuje w ujęciu zarówno teoretycznym, jak i praktycznym – zestaw założeń, zasad i narzędzi wyróżniających się na tle innych narodowych czy kulturowych podejść do zarządzania.

Podejście zastosowane przez dra Tomasza Olejniczaka należy uznać za oryginalne i znaczące dla rozwoju nauk o zarządzaniu. Na szczególne uznanie zasługują tu dojrzałość syntezy dorobku międzynarodowego i unikalne wykorzystanie materiałów w języku japońskim.

dr hab. Maria Aluchna, prof. SGH

Dr Tomasz Olejniczak jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym Katedry Zarządzania Akademii Leona Koźmińskiego. Absolwent Japonistyki Uniwersytetu Warszawskiego oraz Wydziału Zarządzania The University of Tokyo. Stypendysta Japan Foundation oraz japońskiego Ministerstwa Edukacji. Członek Polskiego Stowarzyszenia Badań Japonistycznych, Association of Japanese Business Studies oraz Japan Academy of International Business Studies. Jego zainteresowania badawcze obejmują zarządzanie międzynarodowe i międzykulturowe, zarządzanie zasobami ludzkimi oraz historię biznesu.