Ordynariusz diecezji opolskiej arcybiskup Alfons Nossol oraz pisarz i publicysta Jerzy Pilch odebrali we wtorek "Śląskie Szmaragdy" - wyróżnienie przyznawane przez Kościół ewangelicko-augsburski w Katowicach.
Uroczystość odbyła się podczas nabożeństwa w katowickiej katedrze ewangelickiej Zmartwychwstania Pańskiego w przypadające 31 października Święto Reformacji. "Śląskie Szmaragdy" zostały wręczone już po raz trzeci przez zwierzchnika diecezji katowickiej Kościoła ewangelicko-augsburskiego biskupa Tadeusza Szurmana. Poza tegorocznymi laureatami w nabożeństwie wzięli udział m.in. nagrodzeni w poprzednich latach metropolita katowicki abp Damian Zimoń oraz luteranin, b. premier Jerzy Buzek.
Kościół luterański w Katowicach przyznaje to wyróżnienie przedstawicielom Śląska za szczególne osiągnięcia w dziedzinie ekumenizmu, tolerancji, pojednania między narodami i integracji europejskiej.
Arcybiskupa Nossola kapituła nagrody wyróżniła w dowód wdzięczności za wybitne osiągnięcia w dziedzinie ekumenizmu i wkład w budowanie pojednania polsko-niemieckiego. Jak napisano w laudacji, należy on do najwybitniejszych przedstawicieli praktycznego ekumenizmu, jest wybitnym znawcą nie tylko teologii katolickiej, ale i nauki Marcina Lutra.
"Jego posługa biskupia, pełna skromności, dobroci, ale i światowego uznania, ukształtowana została poprzez miłość do Ziemi Śląskiej i Kościoła Jezusa Chrystusa" - napisała kapituła nagrody.
Laureat powiedział, że szmaragd jest symbolem Śląska - regionu, który jest pomostem dla całej Europy, dla tradycji Wschodu i Zachodu. "Kościoły, wspólnoty Ludu Bożego, mają w tym względzie specyficzne zadanie do zrealizowania - mają znaczenie w budowaniu Europy jako wspólnoty ducha" - powiedział.
Pilch otrzymał wyróżnienie "jako wyraz podziękowania za wprowadzenie tematyki ewangelickiej do literatury polskiej oraz za szczególny wkład w propagowanie idei ekumenizmu w czasie pracy redakcyjnej w "Tygodniku Powszechnym".
"Pierwszy i najważniejszy wiślanin do czasów Adama Małysza, pozostawił na stałe ewangelicki ślad w wielkiej literaturze polskiej" - napisano w laudacji.
Pisarz mówił, że jest głęboko poruszony i dumny z otrzymanej nagrody, zwłaszcza że przyszło mu ją odbierać razem z abp. Nossolem.
"Myślę, że nagroda ekumeniczna jest nagrodą za wierność sobie, bo podstawą ekumenizmu jest wierność sobie. Myślę, że rozumienie ewangelika z katolikiem może polegać na tym, że katolik stanie się trochę ewangelicki, a ewangelik trochę katolicki. Muszą pozostać sobą, zachowując przychylność i ciekawość swoich różnic" - powiedział Pilch.
Jak dodał, jego wielkim szczęściem było, że urodził się w Wiśle, w rodzinie ortodoksyjnie luterańskiej, która go ukształtowała. "Piszę o ewangelikach i piszę o mojej Wiśle, ale największym moim szczęściem jest, że czytają mnie nie tylko ewangelicy, i nie tylko mieszkańcy Wisły" - zakończył.
Święto Reformacji to jedyne oryginalne, czyli nie związane z ogólnym chrześcijańskim kalendarzem, święto ewangelickie. Nawiązuje bezpośrednio do wywieszenia w 1517 roku przez Marcina Lutra 95 tez na drzwiach kościoła w Wittenberdze. Wydarzenie to dało początek dyskusji nad odnową Kościoła. Zainicjowało także rozłam w Kościele katolickim.
Nieprzypadkowo właśnie w dniu Święta Reformacji katowicki Kościół ewangelicki wręcza "Śląskie Szmaragdy", chcąc nadać świętu ekumeniczny wymiar. Nazwa nagrody nawiązuje do poetyckiej wypowiedzi sprzed kilku wieków, porównującej Śląsk do szmaragdu, którego wartość jest tym większa, im więcej w tym szlachetnym kamieniu różnorodnych cząstek.
W 2004 roku, w pierwszej edycji tej nagrody, otrzymali ją metropolita katowicki abp Damian Zimoń oraz luteranin, były premier Jerzy Buzek. W ubiegłym roku "Śląskie Szmaragdy" przyznano historykowi sztuki, prof. Ewie Chojeckiej oraz śląskiemu publicyście Krzysztofowi Karwatowi.
W Polsce żyje obecnie ok. 80 tys. luteran, z czego ponad 40 tys. na Śląsku Cieszyńskim, gdzie pierwsze trendy reformacyjne dotarły wkrótce po wystąpieniu Marcina Lutra w 1517 roku. Już w 1547 roku książę cieszyński Wacław III Adam po raz pierwszy zezwolił na objęcie przez ewangelickiego kapłana wolnej parafii - w Puńcowie.