Mesjasze

Historia Towiańskiego i Mickiewicza to gotowa fabuła powieści. Wykorzystał ją jeden z najwybitniejszych żyjących pisarzy węgierskich. Zdemitologizował polskie legendy i odbrązowił część naszej historii, przywracając ją życiu. Paryż, lata czterdzieste XIX wieku. Polacy, którzy opuścili ojczyznę po klęsce powstania listopadowego, z trudem radzą sobie na emigracji. Nie znają dobrze języka, nie cieszą się sympatią władz francuskich, ledwo wiążą koniec z końcem. Aż nagle pojawia się przybysz z Wilna, samozwańczy Mesjasz, który obiecuje lepszy, zbawiony świat. Ze specjalną misją do Rzymu i Jerozolimy posyła swego rodaka Gerszona Rama, który ma zjednać dla Sprawy Bożej papieża i rabinów. Spiró pieczołowicie odtwarza w Mesjaszach środowisko Wielkiej Emigracji i koła towiańczyków, zręcznie wplatając w powieściową narrację autentyczne listy i wspomnienia. Jednocześnie z wizjonerską fantazją kreśli portrety Towiańskiego, Mickiewicza i Słowackiego, próbując dociec, jak to się stało, że wielcy poeci ulegli wpływowi
wątpliwego proroka.