O Stendhalu

Giuseppe Tomasi di Lampedusa przez ostatni rok przed napisaniem Lamparta prowadził cykl prywatnych wykładów o literaturze angielskiej dla zaprzyjaźnionych studentów uniwersytetu w Palermo. Kiedy je zakończył, w styczniu 1955 roku, postanowił zapoznać swoich słuchaczy z literaturą francuską. Najwięcej uwagi tym razem poświęcił Stendhalowi, tak jak poprzednio Szekspirowi.

„Były to dywagacje kogoś, o kim się wiedziało, że przeczytał wszystkie książki” – wspomina usynowiony przez Lampedusę Gioacchino Lanza Tomasi. Natomiast sam pisarz powtarzał, że „ma siebie za osobę, która umie czytać i pomaga innym, żeby się tego samego nauczyli”.

Rozważania o twórczości Stendhala były mu w tym okresie pomocne w wyborze powiązań narracyjnych dla rozpoczętego Lamparta. Wiele miejsca poświęcił w nich kwestii stylu. Cenił powściągliwy, chłodny i zwarty styl prozy Stendhala – ”styl kodeksu cywilnego” – po ponownym przeczytaniu opowiadania Vanina Vanini porywczo zanotował: „Właśnie tak trzeba pisać”. Ale zdawał sobie sprawę, że musi pisać inaczej, gdyż „na całe jego usposobienie zawsze największy wpływ miał barok”.