Salman Rushdie

Prozaik angielsko-indyjski.
Urodzony w muzułmańskiej rodzinie indyjskiej, obecnie naturalizowany Brytyjczyk, od czternastego roku życia mieszka w Wielkiej Brytanii, gdzie odebrał staranne wykształcenie w szkole prywatnej w Rugby, później w Cambridge.

Przez dziesięć lat pracował jako autor reklam, usiłując pisać prozę. Zadebiutował powieścią Grimus (1974). Międzynarodowy sukces przyniosła mu druga powieść <Dzieci północy (1981, Midnight's Children), fantastyczno-polityczna saga o dzieciach urodzonych w chwili uzyskania niepodległości przez Indie, wielowarstwowe dzieło traktujące o powiązaniu jednostkowych losów z historią indyjskiego subkontynentu.

Książka zyskała najwyższe uznanie krytyki i otrzymała Nagrodę Bookera, lecz wywołała również skandal polityczny wskutek ostrej reakcji Indiry Gandhi, niepochlebnie tam sportretowanej. Kolejna powieść Shame (1983, Wstyd) ukazywała w ironicznym świetle dyktaturę pakistańską, atakując jej politykę, która prowadzi do zniewolenia narodu.

Autor wykorzystał w niej metaforę trzech matek (Indii, Pakistanu i Wielkiej Brytanii), które złożyły się na jego trójojczyznę. I ta satyra polityczna, wymierzona m.in. w przywódczynię Pakistanu, Benazir Bhutto, wywołała skandal.

W 1987 roku Rushdie wydał The Jaguar Smile (Uśmiech jaguara), zbiór reportaży z wojny w Nikaragui, w którym wystąpił jako zwolennik rewolucji sandinowskiej, broniąc jej zarówno przed imperializmem, jak i komunizmem. W 1988 roku ukazała się kolejna powieść-rzeka Szatańskie wersety (The Satanic Verses) - rozgrywająca się na dwóch planach czasowych opowieść, w której, obok apokryficznej historii stanowiącej epizod z życia proroka Mahometa, ukazane są współczesne losy dwóch alegorycznych, a zarazem nader realnych postaci - anioła zła i dobrego szatana.

Zło współczesnej cywilizacji Zachodu przeciwstawione tu zostało złu fanatyzmu religijnego Wschodu. Książka ta w lutym 1989 roku ściągnęła na autora klątwę ajatollaha Chomeiniego połączoną z wyrokiem śmierci, co rozpętało furię nienawiści do pisarza wśród wyznawców islamu.

Od tamtej pory Ruhdie pozostaje w ukryciu. Pisarz ponadto wydał książkę Harun i morze opowieści (1990, Haroun and the Sea of Stories), alegoryczną baśń o walce dobra ze złem, a także tom eseistyki krytycznoliterackiej Imaginary Homelands (1991, Wymarzone ojczyzny).

Jego utwory tłumaczyli na język polski A. Kołyszko i M. Kłobukowski; autor polskiego przekładu Szatańskich wersetów zachował anonimowość.