Antoni Kroh

Pisarz, etnograf, historyk kultury, tłumacz, leksykograf, znawca dziejów ludów wokółtatrzańskich, owładnięty pasją otwierania drzwi oddzielających od siebie ich kultury.

Urodził się w Warszawie w 1942 roku. Jako sześciolatek trafił ze spalonej stolicy do Bukowiny Tatrzańskiej. Niełatwe dorastanie inteligenckiego dziecka w kulturze ludowej Podhala opisał po latach w Sklepie potrzeb kulturalnych ( 1999) - obrachunkowej, ale i pełnej sentymentów książce, która odniosła sukces wydawniczy i wywołała silne, krańcowo sprzeczne emocje.

Od ponad trzydziestu lat współpracuje z kwartalnikiem Instytutu Sztuki PAN "Polska Sztuka Ludowa - Konteksty".

Jego debiutem książkowym było opracowanie Współczesna rzeźba ludowa Karpat Polskich (1979). Dał się poznać szerokiej publiczności przed dwudziestu laty jako polemista w niezapomnianym sporze o nowy przekład Szwejka. Przetłumaczył kilkadziesiąt tomów prozy czeskiej i słowackiej, wśród nich zbiór anegdot Radka Pytlika Nasz przyjaciel Haszek (1984) i kultowy wybór Myśli Haska (1985). Kolejna jego książka, zbiór esejów O Szwejku i o nas (1992).

Po ukończeniu studiów etnograficznych na Uniwersytecie Warszawskim, w połowie lat sześćdziesiątych, Kroh zamieszkał w Zakopanem i pracował w Muzeum Tatrzańskim. W 1972 sprowadził się do Nowego Sącza.

Był komisarzem konkursów sztuki ludowej Karpat Polskich (rzeźba, kowalstwo ), współpracował z księdzem Edwardem Nitką, twórcą słynnego ośrodka rzeźby i malarstwa w Paszynie koło Nowego Sącza. Wspólnie z Barbarą Magierową przygotował cztery duże wystawy: "Łemkowie" (1984, pierwsza w miarę całościowa prezentacja problematyki łemkowskiej w Polsce od zakończenia drugiej wojny światowej, oparta między innymi na pamiątkach rodzinnych rozproszonych Łemków), "Duchy epoki, czyli pierwsza wojna światowa trwa do dziś" (wędrujące motywy plastyczne i literackie, stereotypy w Europie Środkowej i Wschodniej xx wieku), "Tradycje sokolstwa polskiego", "Spisz" (prezentowana w Polsce i na Słowacji). W 2002 roku wydał również oryginalnie ujętą syntezę Tatry i Podhale (seria Wydawnictwa Dolnośląskiego "A to Polska właśnie").

Od osiemnastu lat Barbara Magierowa i Antoni Kroh opracowują Prywatny leksykon współczesnej polszczyzny, którego zeszyt informacyjny oraz pięć kolejnych, wydanych w Nowym Sączu w latach 1995-1997, zainteresowały lingwistów, socjologów, historyków kultury oraz szerszą publiczność. Niestety edycja, z przyczyn od autorów niezależnych, urwała się w połowie litery "e".