Nazwisko teścia otwierało przed Ariadną Gierek niejedne drzwi. Ale było też wielkim ciężarem

O Ariadnie Gierek opowiadano niestworzone historie, ale żadna nie była tak niezwykła jak prawda o kobiecie, dzięki której polska okulistyka dogoniła świat.

Teściowie okazali się mili

- Pochodziłam z bardzo biednej rodziny - mówiła. Zapewne dla­tego jej ojciec, gdy rozważała studiowanie malarstwa, stwierdził: - Może 200 lat po śmierci twoje obrazy będą coś warte, teraz na pewno nie. I kazał sprawdzić li­stę deficytowych specjalizacji me­dycznych. Na pierwszym miejscu była anestezjologia, na drugim - okulistyka. Wybrała tę drugą. Po latach nigdy nie wspomina­ła studenckich zabaw, bo ich nie zaznała. Dla niej studia oznaczały ciężką pracę.

Rano wkuwanie, za dnia zajęcia, nocą znów siadała nad książkami. Harowała do upadłego, by nie analizować pojawia­jącego się pod powiekami obrazu sekcji zwłok własnej matki, która zmarła na skutek pobicia przez bandę wyrostków. Ariadna z ojcem przyjechali po ciało, ona pierwsza weszła do prosektorium. Lekarz, dowiedziawszy się, że studiuje na pierwszym roku medycyny, zapro­ponował jej udział w sekcji, a ona, sparaliżowana jakąś przedziwnie pojętą grzecznością, została.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Nim ukończyła studia, miała już za sobą nieszczęśliwe małżeństwo z o osiem lat starszym wykładowcą akademii medycznej Jeremim Czeplickim. Trwało cztery miesiące, mąż na zmianę pieklił się, że krzywo odkłada ścierkę i oczekiwał czułości. Szybko okazało się, że jej nie kocha, a ożenił się z nią, by leczyć złamane serce.

Była już po rozwodzie, gdy w 1962 r. spotkała na przystanku kolegę z liceum, Adama. Jak zwy­kle przyciągała uwagę - trochę dzię­ki gustownej sukience, a trochę z powodu wielkiego gara kaszy, którą miała nakarmić psa pilnują­cego działki jej ojca. Pojechali na tę działkę razem. Adam stał się częstym gościem w jej domu, tak jak dwóch innych adoratorów, on jednak oświadczył się pierwszy.

Wątpliwości Ariadny rozwiała babcia: - Dał ci zegarek, kocha cię. Poza tym miłość przychodzi z cza­sem.

Dopiero przed pierwszą wi­zytą u rodziców narzeczonego dowiedziała się, kim jest jego ojciec, Edward Gierek, sekretarz PZPR w Katowicach. Bała się tego spo­tkania, ale przyszli teściowie oka­zali się ujmujący, ciepli, Stanisława na jej cześć upiekła ciasto.

Ślub był skromny, niedługo po nim urodziła się córka i Ariadna wpadła w kierat: dziecko, praca, dziecko, praca. Pobudka o piątej, trze­ba zająć się małą, na siódmą dojazd do chorzowskiej, potem bytomskiej kliniki, wieczorami nauka do dok­toratu. Na to, by pracowała na miejscu, w Katowicach, nie zga­dzał się Adam - w szpitalu był zatrudniony jej pierwszy mąż. Ona miała już nazwisko drugiego, a na jego dźwięk drzwi otwierały się czasem bez pukania.

Jak wspomi­na Ariadna, ordynator okulistyki w katowickim szpitalu chciał, by została jego zastępcą i zapropono­wał jej układ: przyjmie ją, a Czeplickiemu nie przedłuży umowy. - Kiedyś i tak zostanie pani szefo­wą mojej kliniki, już teraz powin­na pani tutaj pracować - oznaj­mił. W zamian chciał, by załatwi­ła mu u teścia krzyż komandorski, przepustkę do wyższej emerytury.

Lekarskie patenty za buty

Mówiono o niej, że wyszła za mąż dla kariery, ale nawet gdyby tak było, to jej ambicje zmieniały świat na lepsze. Owszem, szyła stroje u krawcowej wedle własnych projektów, ale z jeszcze większą pasją opracowywała i patentowała nowe narzędzia chirurgiczne.

Pol-silver uruchomił dla niej produkcję specjalnych żyletek do cięcia rogówki. Kroje sukni przywoziła z Paryża, najnowsze osiągnięcia medyczne z Moskwy, z kliniki światowej sławy prof. Fiodorowa. Marzył on o zagranicznym wyjeździe, Gierkowa więc, by zdra­dził jej swe patenty, załatwiła wi­zytę w Polsce, oprowadziła po Peweksach, podarowała kilka garniturów i dorzuciła buty z Chełmka.

- Wiedziała, że życie to coś więcej niż blichtr. Osiągnąć sławę w oku­listyce to był jej cel - mówił Jerzy Gierek, młodszy brat Adama. - Ale nie słyszałem, żeby Ariadna kiedykolwiek prosiła mojego ojca o protekcję. Nie musiała tego ro­bić. Nazywała się Gierek.

Przynależność rodzinna szybko jednak stała się przeszkodą. Mał­żeństwo z Adamem nie należało do szczęśliwych - zaczęło się od trzyletniego wyjazdu męża na dok­torat do Moskwy, nie pisał, nie dzwonił, w domu pojawiał się raz na trzy miesiące. Ariadna zwierzała się przyjaciółce, że szorstki, że nie przytuli, że żałuje czułych słów. Podziwu szukała więc gdzie indziej.

W szpitalu wszyscy wiedzieli, że szefowa uwielbia komplementy. Inna sprawa, że na nie zasługiwa­ła - świetna okulistka, dobra me­nadżer, wytworna kobieta. No, może nieco despotyczna. Gdy pod koniec lat 70. zabiegała o założe­nie własnej kliniki okulistycznej w centrum Katowic, jej nazwisko nie otwierało już żadnych drzwi, a Adam spodziewał się właśnie dziecka z inną kobietą.

Dowiedzia­ła się tego jednak nie od męża, a od... prezesa telewizji, Macieja Szczepańskiego. Ona nie pozosta­wała Adamowi dłużna. Cały szpi­tal huczał od plotek o jej romansie z mężem rywalki, innej świetnej okulistki, zwłaszcza po tym, jak zazdrosny kochanek strzelił do niej z pistoletu, a kula drasnęła rękę. Na szczęście nie wpłynęło to na jej chirurgiczną sprawność, prze­prowadzała tysiące operacji, a wdzięczni pacjenci z całego kra­ju słali kwiaty, czekoladki, alkohol. Głównie alkohol.

Uratował ją trzeci mąż

Mimo problemów dopięła swe­go. W 1990 r. z pompą otworzyła nowy szpital okulistyczny na Ce­glanej, wyleczono tam tysiące pa­cjentów, ona sama osobiście operowała jaskrę Czesława Miłosza. Szefowała klinice do 2007 r., gdy reporterzy TVN postanowili uważniej przyjrzeć się finansom kliniki oraz jej zawodowym oby­czajom. Gdy zapytali ją o opero­wanie "na gazie" i łapówki od firm farmaceutycznych, wyprowadzona z równowagi Ariadna Gierek za­częła szukać czegoś w torebce i nagle wyciągnęła z niej białe ko­ronkowe figi. Następnego dnia cała Polska wiedziała, że miała we krwi 0,87 promila alkoholu.

Kariera Gierkowej legła w gru­zach. Procesy ciągnęły się latami, wykończona psychicznie lekarka trafiła nawet do zakładu psychia­trycznego. Udało jej się przetrwać dzięki trzeciemu mężowi, swej dawnej miłości z liceum (i koledze z ławki Adama Gierka), Tadeuszo­wi Łapińskiemu, który na począt­ku lat 80. przyszedł do niej z ró­żami, podziękować za operację żony. Uczucie szybko odżyło, Tadeusz załatwił rozwód.

Mąż pomógł jej uporać się z nałogiem. W 2011 r. do pu­blicznego życia przywróciło ją wydanie jej biografii "Czerwona księżniczka" autorstwa Dariusza Kortki i Ju­dyty Watoły. To gorzka lektura. - Dlaczego tylko ja zostałam napiętnowana? - pytała okulistka, mając na myśli problemy z alkoholem. - Dlaczego Religa (który miał podobne kłopoty - red.) wciąż ma pomnik, a ja zostałam strąco­na? Czy dlatego, że jestem kobie­tą? A może znów chodzi o moje nazwisko? - zastanawiała się Ariadna Gierek.

W najnowszym odcinku podcastu "Clickbait" rozmawiamy o "Wednesday", czyli najpopularniejszym serialu Netfliksa ostatnich tygodni, najlepszych (i najgorszych) filmach świątecznych oraz przeżywamy finał 2. sezonu "Białego Lotosu". Możesz nas słuchać na Spotify, w Google Podcasts, Open FM oraz aplikacji Podcasty na iPhonach i iPadach.